Sözlü edebiyatı yazılı edebiyatla ölümsüzleştiriyor

2016-05-21 09:22:45

MANİSA (DİHA) - Çocukluğunda dinlediği sözlü Kürt destanlarının unutulmaması için yazılı hale getiren yazar Yakup Meşe, unutulmakla yüz yüze olan bir çok hikaye ve destanı kaleme alarak yeni nesillere aktarıyor. Meşe son olarak Xezala Mendol Axa ile okuyucularının karşısına çıkıyor. 

Wan'ın Erdîş (Erciş) ilçesinden kan davası nedeniyle 51 yıl önce Manisa'ya göç etmek zorunda kalan Yakup Meşe isimli yurttaş çocukluğunda dinlediği sözlü Kürt destanlarının unutulmaması için uzun yıllardır çalışma yürütüyor. Dilden dile dolaşan destanları dinleyerek büyüyen Meşe, sözlü edebiyatın yeni nesillere aktarılması için mutlaka yazılı hale gelmesi gerekliliğinden yola çıkarak yazmaya başlar.  Hayvancılık yaparak yaşamını idame ettiren Meşe, zamanla yok olmakla yüz yüze kalan destanların Kürt tarihinde önemli bir yere sahip olan eserlerini yazılı hale getiren Meşe, aynı zamanda çocukluk hikayelerine vefa borcunu da ödüyor. 

İl çalışması Çemê Çetelê

Meşe, ünlü dengbêj Kawîs Axa'nın (Ağa) de aralarında bulunduğu bir çok dengbêj stranına (şarkı) konu olan sözlü Kürt edebiyatının klasiklerinden olan Çemê Çetelê şarkısının hikayesini yazmakla çalışmalarına başlar. İlk olarak sözlü dinlediği Çemê Çetelê'yi uzun yıllar araştıran Meşe, daha sonra yazılı hale getirerek ölümsüzleştirir. Araştırmalarını sürdüren Meşe, Kürt ve Kürdistan tarihinde yer edinen önemli olayları Özgürlük, Gülizer, Laşê Bêserî gibi yeni destan ve hikayeleri de yazılı hale getirerek zengin bir arşive imza atar. 

Xezala  Mendol Axa

Türkçe yazdığı Çemê Çetelê kitabını Kürtçe olarak da okuyucuya sunan Meşe, kısa süre önce tamamladığı Xezala Mendol Axa destanını konu alan kitabı da basılarak raflardaki yerini aldı. Kitapta Urfa'ın Sêwerek (Siverek) ilçesinde yaşayan  ve şarkılara konu olan Mendol Axa'nın kızı Xezal ile Elo Mehmet Paşa'nın oğlu Derveş'ın aşkı konu ediniyor. Kitapta Xezal ve Derwêş'ın stranlara konu olan aşkının yanı sıra, dönemin toplumsal, kültürel ve tarihi yapısına ilişkin de zengin kesitler sunuyor. 

(ic/sç/eb)