DİHA - Dicle Haber Ajansı

KENAN KIRKAYA

ANKARA (DİHA) - Türkiye’de 2007 yılı boyunca iç ve dış siyaset , ekonomik ve siyasal politikalar Kürt sorununa endekslendi. Türkiye’yi Kürt sorunun çözümsüzlüğü ve yaşanacak kaos konusunda her fırsatta uyaran PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecrit derinleştirilirken, Öcalan’ın zehirlendiğine ilişkin haberler, Kürtlerde infiale yol açtı. Yapılan Genel Seçimler ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi, DTP üzerindeki baskılar ve nihayet yıl sonuna doğru gerçekleşen sınır ötesi operasyon 2007 yılının başlıca gündem maddeleri oldu. İşte Türkiye'nin iç politikasını yansıtan 2007 panoraması.

Türkiye’de 2007 yılı boyunca iç ve dış siyaset , ekonomik ve siyasal politikalar Kürt sorunu ve PKK ile çatışmaya endekslendi. Türkiye 2007 yılı boyunca yürüttüğü bütün diplomatik faaliyetleri, iç ve dış siyaseti PKK’nin tasfiyesi üzerine oturttu. Türkiye’yi Kürt sorunun çözümsüzlüğü konusunda ve yaşanacak kaos konusunda her fırsatta uyaran PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecrit derinleştirilirken, Öcalan’ın zehirlendiğine ilişkin haberler, Kürtlerde infiale yol açtı. Bütün yıl boyunca haftalarca avukatları ile görüştürülmeyen Öcalan, görüştüğü haftalarda dile getirdiği görüşlerinden dolayı 'hücre içinde hücre' cezasına çarptırıldı. Devletin Öcalan’a yönelik özel yaklaşımı 22 Temmuz seçimlerinde de kendini ortaya koydu. Adalet Bakanlığı, milletvekillerinin cezaevlerini ziyaret etme hükümlerini değiştirerek, Öcalan ile görüşme yapılmasını engelledi.

2007 yılında Genel Seçime giden Türkiye’de seçim sürecinde de Kürt sorunu siyasi partilerin gündeminde düşmedi. CHP, AK Parti, DYP ve MHP seçim çalışmalarını “PKK’yi bitireceğiz” üzerinden yürütürken, DTP seçimlere bağımsız adaylarla girdi. 22 Temmuz ise AK Parti seçimlerde galip gelirken, DTP’li bağımsız adaylar grup kurma yeterliliği sağladı. CHP isteği desteği bulamazken, seçimler öncesi yaptıkları ittifak girişimlerini sonuçlandıramayan DP ve

ANAVATAN barajın altında kaldı.

Türkiye’de 2007 yıllı önemli olaylarından biri de Cumhurbaşkanlığı seçimi oldu. Genel Seçimler’in hemen ardından gündem Cumhurbaşkanlığı seçimlerine endekslendi. Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı adaylığının açıklaması üzerine Türkiye ‘Cumhuriyet Mitingleri’ ve Genelkurmay Başkanlığı’nın muhtırasıyla çalkalandı. 28 Ağustos’ta yapılan üçüncü tur oylamada Gül Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturdu.

DTP’ye baskılar arttı

2007 yıllı boyunca Kürt sorunu ekseninde yürütülen tartışmalarda dışarıya yönelik sınır ötesi operasyon arayışları devam ederken, içeride DTP ve Kürt kurumları üzerindeki baskılar artırıldı. Yöneticileri hakkında çok sayıda soruşturma ve dava açılan DTP’nin bir çok üye ve yöneticisi tutuklandı. 22 Temmuz seçimlerinde Meclis’e giden DTP’ye “PKK’yi terörist ilan edin” dayatması yapıldı. Bu açıklamalar sonrasında DTP Genel Merkezi 3 kez silahlı saldırıya uğradı, DTP Eşbaşkanı Nurettin Demirtaş tutuklandı ve parti hakkında kapatma davası açıldı.

Ve sınır ötesi operasyon gerçekleşti

Bir yıl boyunca “PKK’nin tasfiyesi” üzerinden şekillenen siyaset üzerinden sınır ötesi operasyonu tartışan Türkiye, Genel Kurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt'ın 12 Nisan tarihinde istediği sınır ötesi operasyon talebi 16 Aralık’ta 17 Ekim tarihinde kabul edilen tezkere ile yerine getirildi. 16 Aralık’da Türk Savaş Uçakları, Federal Kürdistan Bölgesi’ndeki Zap, Avaşın ve Hakurk bölgeleri ile derinlikteki Kandil Dağı'nın Irak tarafında kalan kısımlarını gece saat 01.00'den sabah saatlerine kadar bombaladı. Bombalamada, bir çok köy hedef alınırken, biri kadın 2 sivil hayatını kaybetti.

OCAK

1 Ocak:

*Başbakan İstanbul Bayrampaşa'daki Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'nü ziyaret ederken, “Bu ülkede PKK gazete çıkarıyor” diyerek Gündem Gazetesi’ni hedef gösterdi.

3 Ocak :

*Eski bakanlardan Mustafa Taşar, kullandığı otomobilin Afyonkarahisar Çevre Yolu Köprülü Kavşağı'nda şarampole devrilmesi sonucunda yaşamını yitirdi.

* CHP Konya Milletvekili Nezir Büyükcengiz, Konya'da geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitirdi.

4 Ocak:

* DTP’li Diyarbakır Sur Belediye Meclis üyeleri, belediye hizmetlerinin Türkçe’nin yanı sıra, Kürtçe, Süryanice ve İngilizce verilebilmesi için ’çok dilli belediyecilik’ kararı aldı.

5 Ocak:

* İçişleri Bakanlığı, Sur Belediye Meclisi’nin “Çok dilli belediyecilik” kararını incelemeye aldı.

* Başbakan Erdoğan kendisine sorulan bir soru üzerine, “Kürt meselesi değil terör meselesi vardır. Biz Diyarbakır’da, Kürt meselesi dediğimiz andan itibaren bölgeye yatırımlarımızı hızlandırdık. İnsanların yaşam koşuları az da olsa iyileşti” açıklamasında bulunarak “Kürt sorunu var, söyleminden geri adım attı.

9 Ocak:

* Diyarbakır Sur Belediyesi Meclisi'nce "Çok Dilli Belediyecilik Hizmetleri" kararının onaylanmasından sonra İçişleri Bakanlığı müfettişleri tarafından başlatılan soruşturma sürerken, bir soruşturma da Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı başlattı.

12 Ocak:

* DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar, Türkiye'nin iç çatışmalara harcayacak enerjisinin olmadığını belirterek, "Siyaset yaşatmak için vardır. Birileri siyaset ile ölümü vaat ediyor, biz ise siyasetimizle yaşatmayı vaat ediyoruz" dedi.

* Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin www.diyarbakir.bel.tr adresinden Türkçe ve İngilizce'nin dışında Kürtçe yayın yapması nedeniyle, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun onayı ile iki mülkiye başmüfettişi tarafından inceleme başlatıldı.

13 Ocak :

* “Türkiye Barışını Arıyor” konferansı bir yıllık hazırlık ardından sanatçı, aydın ve birçok sivil kuruluş temsilcisinden oluşan 400 kişinin katılımıyla toplandı. Konferansın açılış konuşmasını yapan Yaşar Kemal, ‘Gerilla’ya terörist’ denilerek Kürt sorunun çözülmeyeceğini de dile getirdi. 2 gün süren ve Türkiye’nin en büyük barış buluşması olarak nitelendirilen konferans’ta bir konuda akademisyen ve sivil toplum örgütü temsilcileri Kürt sorununda sivil çözüm talebinde bulundular.

* Konferansa konuşmacı olarak katılacak olan Mehmet Uzun ve Orhan Doğan hakkında Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi izleme kararı çıkarttı.

15 Ocak:

* Ankara’nın desteği ile Global Strateji Enstitüsü tarafından “Kerkük 2007” konulu konferans düzenlendi. Kürt grupların çağırılmadığı, konferansa Kürt karşıtı gruplar çağrıldı, bazı gruplar, Türkiye'nin Kerkük'e müdahale etmesini istedi.

16 Ocak:

* Ünlü tiyatro oyuncusu Ferhan Şensoy'un Diyarbakır'da sahnelediği 'Fername' adlı tek kişilik oyunun bir bölümünde "Bankalar teröristtir hatta PKK'dan da daha beter" deyince Şensoy'u izlemeye giden yüzlerce kişi bu sözlere tepki göstererek salonu terk etti.

17 Ocak:

* KKK Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılan, “Türkiye Barışını Arıyor konferansına biz de bir taraf olarak konulan çerçeveye uyacağız. Ancak bunun hayat bulması için devlet tarafının da uyması gerektiğini belirtiyoruz” dedi.

18 Ocak:

* Eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, “Kürt sorunu politikamız başarısız oldu, özeleştiri vermeliyiz. PKK meşru zemine çekilmeli” dedi ve Abdullah Öcalan’ın partiler üstü bir irade anlamına gelecek olan Hakikatleri Araştırma ve Adalet Komisyonu önerisine katıldığını söyledi.

* TBMM Genel Kurulu’nda, Irak'taki gelişmeler konusunda genel görüşme açılmasına ilişkin verilen önerge, oy birliğiyle kabul edildi.

* Türkiye Barışını Arıyor konferansına inceleme başlatıldı.

* Eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, “Kuzey Irak’ta bir Kürt devleti kurulursa Türkiye bundan korkmaz” dedi ve Kuzey Irak’a kan bulaştırmanın doğru olmayacağını dile getirdi.

* KKK Yürütme Konseyi Üyelerinden Cemil Bayık, “Kerkük Kürdistan kentidir” derken, referandumun yapılmamasının daha büyük sorunlara yol açacağı uyarısında bulundu.

* Avrupa Konseyi Adalet Divanı PKK’nin terör örgütleri listesinden çıkarılmasına ilişkin itirazını görüşmeyi kabul etti. Adalet Divanı daha önce İran’daki bir örgütün terör listesinden çıkarılmasına karar vermişti.

19 Ocak:

* 'Türkiye Barışını Arıyor Konferansı'nı olumlu bulduğunu belirten PKK Lideri Abdullah Öcalan, Kerkük konusunda ise hükümetin takındığı tutumun bölgede 'çatışma ve savaşa' yol açacağını belirtti. Siyasilere 'göz göre göre oyuna gelmesinler' uyarısında bulunan Öcalan, Türkiye'de çalışma olanaklarının artırılması durumunda da PKK üzerindeki gücünü kalıcı barış için kullanabileceğini söyledi.

* TÜSİAD, “Türkiye’de Demokratikleşme Perspektifleri” konulu bir raporda MGK’nin demokrasiye ters düştüğünü belirterek, “Genelkurmay’ın MSB'ye bağlanması, Cumhurbaşkanının yetkileri kısıtlanması, Türk vatandaşlarının Türkçe dışındaki anadilleri en azından okullarda seçimlik ders olarak okutulması ve yüzde 10 seçim barajının kaldırılması ya da

düşürülmesi” isteğinde bulundu.

* Demokratik Toplum Partisi (DTP) Eşbaşkanı Ahmet Türk, milliyetçiliğe karşı sol ittifakın gelişmesi gerektiğini vurgu yaparak, son zamanlarda sol ve sosyalist kesimlerle sol ittifakı tartıştıklarını ve ittifakın seçimlerle sınırlı olmayan daha kalıcı bir ittifak olmasını istediklerini belirtti.

21 Ocak:

* SHP 7. Küçük Kurultayı’na “Kürt sorununa genel bakış ve çözüm önerileri” başlığı ile ortak bir bildirge sunan SHP Diyarbakır, Batman, Muş, Mardin, Elazığ, Bingöl, Siirt, Van, Urfa ve Adıyaman il başkanları, konuyu Kurultay gündemine taşıdı.

22 Ocak:

* Diyarbakır'ın yerel kanalı olan Gün TV Kürtçe'nin Kurmanci lehçesinde haber sunmaya başladı.

* F tipi cezaevlerine dikkat çekmek amacıyla ölüm orucuna giren Avukat Behiç Aşçı, eyleminin 293'üncü gününde Adalet Bakanlığı’nın F Tipi cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülerin 10 kişiyi aşmamak ve haftada 10 saati geçmemek koşuluyla bir araya gelebileceklerine ilişkin genelgesi üzerine eylemine son verdi.

23 Ocak:

* TBMM Genel Kurulu’nda, Irak konusundaki genel görüşme önergesi, kapalı oturumda ele alındı. Alınan kararlar ve konuşulanlar 10 yıl boyunca gizli tutulacak kakarı alındı.

24 Ocak:

* Eski Dışişleri ve Kültür Bakanlarından İsmail Cem, İstanbul’da yaşamını yitirdi.

26 Ocak:

* Birleşmiş Milletler (BM) Yüksek Komiserliği tarafından Maxmur Mülteci Kampı'nda 5 yılda bir gerçekleştirilen sayım yapıldı.

* PKK Lideri Abdullah Öcalan, AK Bakanlar Komitesi Sekreteryası'nın, yeniden yargılama talebinin reddedilmesini tavsiye eden taslak raporuna itiraz etti. Asrın Hukuk Bürosu tarafından Bakanlar Komitesi'ne ulaştırılan itiraz dilekçesinde, 12 Mayıs 2005 tarihinde açıklanan ve yeniden yargılamayı öngören AİHM kararının Türkiye'yi bir takım yükümlülükler altına soktuğu, ancak Türkiye'nin yükümlülükleri üstlenmekten kaçındığı vurgulandı.

27 Ocak:

* Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 'derin devlet'in inkâr edilemeyecek bir gerçeklik olduğunu söyledi.

* Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Şırnak'ın Silopi İlçesi'ne bağlı Demirköprü mevkiinden Federal Kürdistan Bölgesi'ne girmek istemesine peşmergeler engel oldu. Bunun üzerine Habur Sınır Kapısı kapatıldı.

* Barış mitingi için Şanlıurfa’ya giden ve aralarında DTP Eşbaşkanları Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk'un bulunduğu DTP heyeti Şanlıurfa havaalanında polislerin saldırısına uğradı.

28 Ocak:

* DTP Kürt sorunun barışçıl çözümü için Şanlıurfa’da miting düzenledi.

29 Ocak:

* KKK Yürütme Konseyi, PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın yeniden yargılanmasına ilişkin olarak, AK Bakanlar Kurulu Sekretaryası’nın yargılamaya ret önerisinin hukuksal değil, siyasal olduğunu açıkladı.

30 Ocak:

* AİHM eski seçilmiş ama barajdan dolayı parlamentoya gidememiş, başvuruları değerlendirerek, bunun bir insan hakları ihlali olmadığı kararını verdi.

ŞUBAT

4 Şubat:

*Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ABD’ye gitti. ABD Başkan Yardımcısı Dick Cenney ile görüşen Gül, 'terörle mücadelede’ daha güçlü adımlar atılması gerektiğini söyledi.

5 Şubat :

* AK Parti Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez, Irak'ın Fransa ve İsveç büyükelçiliklerinin PKK üyelerine Irak vatandaşlığı kimliği verdiğini iddia etti.

6 Şubat:

* Erdoğan AK Parti grup toplantısında derin devlet tartışmalarına ilişkin olarak, “Derin devlet; kurumlar içindeki çeteciliktir. Irkçılıkta; kafatasçılık bölücülüktür” dedi.

* Hakkâri Belediye Başkanı Metin Tekçe'ye içinde şarbon tozu bulunduğu iddia edilen bir zarf gönderildi. Zarfı açan koruma görevlisi rahatsızlanarak tedavi altına alındı.

* PKK’ye yönelik operasyonlar da; Fransa’da aralarında Avrupa sorumlusu Rıza Altun’un da bulunduğu 13 kişi, Belçika’da da bir kişi gözaltına alındı. KONGRA-GEL Başkanı Zübeyir Aydar ve Parlamenter Remzi Kartal da ifadeleri alınmak üzere emniyete çağırıldılar.

8 Şubat:

* Yargıtay 9. Ceza Dairesi, PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın cezasının, yasa gereği, ''ağırlaştırılmış müebbet hapse dönüştürülürken duruşmalı yapılması gerektiği'' yönündeki istemi reddetti.

9 Şubat:

* PKK Lideri Abdullah Öcalan avukatları aracılığıyla AİHM’e bir kez daha başvuruda bulundu.

* Sivil toplum örgütleri 301. maddenin kaldırılması için meclisle sunulmak üzere yirmi bin imza topladı.

11 Şubat :

* Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt PKK, Irak ve Kerkük konusunu görüşmek üzere ABD’ye gitti.

* KNK heyeti Güney Kürdistan’ı ziyaret etti. Yerel hükümet yetkililerle görüşen heyet ulusal konferans için yeşil ışık yakıldığını söyledi.

* ÖDP'nin 5. olağan kongresinde, genel başkanlığa Ufuk Uras seçildi.

12 Şubat:

*Genelkurmay başkanı Org. Yaşar Büyükanıt, ABD’deki temaslarını Başkan Yardımcısı Dick Cenney ve Eric Edelmen ile yaptığı görüşmelerle sürdürdü. Görüşmelerde, Irak’ın durumu, Kerkük referandumu ve PKK’ye yönelik sınır ötesi operasyon konularının tartışıldı.

14 Şubat:

* Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın yeniden yargılanmasına gerek olmadığına karar verdi.

15 Şubat:

* PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye teslim edilmesinin yıldönümü olan '15 Şubat' Türkiye’nin dört bir tarafında yapılan basın açıklamaları ve gösterilerle protesto edildi.

* ''Terörün arkasındaki gerçekleri göstereceği'' iddiasıyla çekilen ve ''toplumda şiddeti artıracağı ve gençleri şiddete özendireceği'' tartışmalarının konusu olan ''Kurtlar Vadisi-Terör'' dizisi, yapımcı firma tarafından yayından kaldırıldı.

17 Şubat:

* PKK’nin Türkiye özel koordinatörü Edip Başer, Barzani ve Talabani ile görüşmeyeceğini dile getirdi.

* Büyükanıt, “ilk defa söylüyorum. PKK ile ilgili büyük bir oyun başlamak üzere, perde açılıyor” açıklamasını yaptı. Öte yandan Kürt liderlerle görüşmeyeceğini söyleyerek, “sınırın Irak tarafı PKK kontrolünde, PKK siyasallaştırılmak isteniyor” dedi.

19 Şubat:

* Meclis Başkanı Bülent Arınç, Cumhurbaşkanı Sezer ile görüşen İran İslam Cumhuriyeti Danışma Meclisi Başkanı Gholam Ali Haddad Adel, “PKK’ye karşı sınır ötesi operasyon Irak’taki kargaşayı arttırır” açıklamasında bulundu.

* PDK ve YNK, ortaklaşa bir bildiri yayımlayarak Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt’ı yalanlayarak, "PKK'ya yardım ettiğimiz ve mayın verdiğimiz doğru değildir" dedi.

* DTP Eşbaşkanı Ahmet Türk’te “Türkiye’de 20 milyon Kürt var, Barzani ve Talabani ile görüşmeme, onları aşağılama Türkiye’nin birliğine zarar verir” dedi.

20 Şubat :

* Batman, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, T* Ankara’da temaslarda bulunan Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adil Abdül Mehdi Türkiye'nin Güney Kürdistan’a yönelik olası sınır ötesi operasyonuna karşı çıktı.

21 Şubat:

* KKK Yürütme Konseyi Başkanı yaptığı açıklamada, Türk devletinin ’PKK saldırısı ve Kerkük sorununu gündeme getirerek, Güney Kürdistan’a düşündüğü saldırının meşru zeminini oluşturmak istediğini’’ dile getirdi.

* Diyarbakır DTP İl Başkanı Hilmi Aydoğdu, Türkiye’nin Kerkük’e olası bir askeri müdahalesini de değerlendirerek, “Kerkük’e yapılan bir saldırıyı Diyarbakır’a yapılmış kabul ederiz'' dedi.

23 Şubat:

* MGK toplantısında ‘’PKK saldırıları ve Kerkük için siyasi ve diplomatik çabaların yoğunlaştırılması konularında görüş birliğine varıldığı” açıklandı.

* Edip Başer, DTP İl Başkanı Hilmi Aydoğdu’nun Kerkük yorumuna ilişkin “il başkanı bu konuşması ile bir yerlere mesaj vermek istiyor, böylece Türkiye’yi Yugoslavya’nın kaderine benzetmek istiyorlar” değerlendirmesini yaparak, il başkanına ‘bu yaratık’ nitelemesinde bulundu.

24 Şubat:

* Başbakan Erdoğan, Kürt yetkililer ile görüşme konusunda sorulan bir soru üzerine “ biz herkesle görüşüyoruz” açıklamasını yaptı.

26 Şubat:

* Barzani’nin Kerkük Kürtlerindir açıklamasına cevap veren Başbakan Erdoğan “Kerkük hiç kimsenin malı değildir, Barzani’nin böyle bir açıklama yapması yanlıştır” dedi.

* DTP Eşbaşkanı Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk, geçen yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde ''Türkiye çapında Kürtçe bildiri dağıttıkları'' gerekçesiyle, Siyasi Partiler Yasası'na muhalefet ve TCK'nın ''suçu ve suçluyu övme'' fiilinden Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 1 yıl 6'şar ay hapis cezasına çarptırıldı.

28 Şubat:

* DTP’nin 20 bin kişinin katılımı ile Atatürk Kapalı Spor Salonunda 1. Olağanüstü Genel Başkan yeniden Ahmet Türk seçilirken, kalıcı barış için demokratik siyaset, PKK’nin yasal siyaset zeminin oluşması, yeni anayasa talepleri dile getirildi. Siyaset yasakları kalkan eski DEP’li Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve Selim Saddak’ta yeniden Parti Meclisi'ne seçildi.

* 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in, bir gazetede yer alan ''Türkiye ileride eyalet sistemine geçebilir'' şeklindeki açıklamaları tepkilere neden oldu.

(dg/sa)