DİHA - Dicle Haber Ajansı

YASİN KOBULAN

HABER MERKEZİ (DİHA) - Türkiye'de 2015 yılı, yargıda bolca operasyon, soruşturma, tartışma ve yine bolca "adalet"siz geçti. Haksızlığa uğrayanlar, emeği gasp edilenler, hak ve özgürlük talep edenler, siyasetçiler, gazeteciler, kadınlar, çocuklar ve bir bütünen muhalifler, siyasi iktidarın arka bahçesi haline gelen yargının mağduru ve hedefi olurken, suçlular ise yine "yargı zırhı" ile korundu. Bu durumun ne somut yansıması ise Kürt meselesi ile ilgili Kürdistan kentlerinde girişilen soykırım uygulamaları oldu. Alınan "sokağa çıkma yasağı" kararları ile birlikte görev verilen resmi ve paramiliter birimlerle girişilen yönelimler sonucu aleni katliamlar gerçekleştirilip, sokak ortasına taşan işkence örnekleri ile sıkça karşılaşılmaya başlandı. Bu tablo ile giderek 'tek adam diktatörlüğü'ne doğru gidilen Türkiye'de bu yıl içerisinde yaşananlar, Kenan Evren'li 12 Eylül günlerini bile aştı.

Son yıllarda hukuksuz uygulamalarla yargı, iktidarın arka bahçesine dönerken adalet sisteminin olmazsa olmazı yargı bağımsızlığı da ortadan kalkma noktasına geldi. Ayyuka çıkan "yolsuzluk ve rüşvet" operasyonları ile birlikte yılın ilk günlerinden itibaren startı verilen Gülen Cemaati'ni bitirme planı, yargı alanında tüm hızıyla devam etti. Kürt siyasetçilere, gazeteciler, avukatlara 2015 yılında da davalar açılarak, bir çok hukuksuzluğa imza atıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanan "İç Güvenlik Paketi" ile "yasal" infazların önü açıldı. Kürdistan'da halkın iradesi belediye eş başkanları, öz yönetim ilanlarından kaynaklı tutuklanarak, görevlerinden uzaklaştırıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "hakaret" etmek en büyük suç olarak görülürken, binlerce kişiye "Cumhurbaşkanı'na hakaret" iddiasıyla soruşturma açılıp, cezalar verildi.

Diyarbakır, Suruç ve Ankara'da yaşanan bombalı saldırılarda yüzü aşkın yurttaş yaşamını yitirirken, soruşturma dosyalarına anında gizlilik kararı getirildi. Düşünce, ifade ve basın özgürlüğüne yönelik olmuştur ihlaller yine ön safhada yer aldı. En son Cumhuriyet Gazetesi Başyazarı Can Dündar ile Ankara Temsilcisi Erdem Gül tutuklandı.

Ekin Wan'ın katledilmesinin ardından Varto'da askerler tarafından çıplak vücudunun teşhir edilmesi, Cizre'de Hacı Lokman Birlik'in özel harekat polislerince katledilerek, zırhlı aracın arkasında sürüklenerek, görüntülenmesi olayları da yılın en önemli gelişmeleri oldu.

Türkiye tarihinde ender yaşanan baro başkanlarının tutuklanması gündeme geldi. Dersim Baro Başkanı Uğur Yeşiltepe ve Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'ye davalar açıldı. Türkiye'nin Kürt sorununda ki "kara defteri" olarak görülen "Faili mechul" cinayatelerin failleri bir bir beraat ettirilirken, faillerin cezalandırılması için mücadele eden Elçi, sokak ortasında katledildi. Kürdistan'da ilan edilen sokağa çıkma ise yasakları ayları buldu.

OCAK

* 5 Ocak günü Diyarbakır'da evine yapılan baskın sonucu Hollandalı gazeteci Frederike Geerdink, polisler tarafından gözaltına alındı.

* 6 Ocak: Yargıtay 5. Ceza Dairesi, birleştirilme kararı verilerek Diyarbakır 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen Musa Anter cinayetine ilişkin dava ile 16 sanıklı JİTEM davasının "güvenlik" gerekçesiyle Ankara Ağır Ceza Mahkemesi'ne görülmesine karar verdi.

* 20 Ocak: Dersim Baro Başkanı Uğur Yeşiltepe'ye, Maoist Komünist Partisi (MKP) üyesi olduğu iddiasıyla hakkında açılan davada verilen 6 yıl 3 aylık hapis cezası, Yargıtay tarafından onaylandı.

* 21 Ocak: Cizre'de polis kurşunuyla katledilen 12 yaşındaki Nihat Kazanhan'ın dosyasına savcılık tarafından "gizlilik" kararı konuldu.

* 21 Ocak: Gezi eylemleri sırasında Eskişehir'de linç edilerek katledilen Ali İsmail Korkmaz davasında, katil zanlıları Mevlüt Saldoğan'a 13 yıl, Yalçın Akbulut'a 12 yıl hapis cezası verildi. İndirimlerle birlikte Saldoğan ile Akbulut 10 yıl hapis aldı.

* 23 Ocak: Ali İsmail Korkmaz davasında Savcı Mehmet Kalkan, polis Mevlüt Saldoğan'a verilen hapis cezasını az bularak Yargıtay'da itiraz etti.

* 24 Ocak: 7 sivil ile 1 askerin katledilmesine ilişkin açılan "Dargeçit JİTEM" davasına bakan Midyat Ağır Ceza Mahkemesi "güvenlik" gerekçesi ile davanın başka bir ile taşınması için Adalet Bakanlığı'na başvurdu.

* 29 Ocak: Cizre'de 12 yaşındaki Nihat Kazanhan'ın vurularak öldürülmesi ile ilgili yürütülen soruşturma kapsamında H.B. isimli bir polis tutuklandı.

29 Ocak: HSYK 3. Dairesi, İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin Lice katliamı sanıkları hakkında verdiği "yargılamayı durdurma" kararını reddetti.

ŞUBAT

* 3 Şubat: Diyarbakır'ın Kulp ilçesi Alaca köyünde, 1993'te yılında 11 yurttaşın katledilmesi ile ilgili dönemin Bolu 2. Komando Tugay Komutanı emekli Tuğgeneral Yavuz Ertürk'ün yargılandığı davanın görüldüğü Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sanık avukatları, yargılanan Bolu Tugay Komutanı Yavuz Ertürk'ün üstleri oldukları gerekçesiyle dönemin komutanlarından olan Hasan Kundakçı ile daha sonra Genelkurmay Başkanlığı yapan İlker Başbuğ'un tanık olarak dinlenmesini talep etti.

* 6 Şubat: 7 sivil ile 1 askerin katledilmesine ilişkin açılan "Dargeçit JİTEM" davasına, aynı dönemde kaybedilen Hikmet Kaya'nın dahil edilmemesi üzerine davaya müdahil olan İHD avukatlarının yaptığı itiraz, mahkeme tarafından kabul edildi. Mahkeme, itiraz üzerine daha önce 19 şüpheli hakkında soruşturma savcılığının verdiği "kavuşturmaya yer olmadığı" kararını kısmi olarak kaldırdı.

* 20 Şubat: Torunlar Center'de asansörün 32'nci kattan düşmesi sonucu meydana gelen ve 10 işçinin yaşamını yitirdiği iş cinayetine ilişkin açılan davanın 3'üncü duruşmasında mahkeme, 3 tutuklu sanığın da tahliyesine karar verdi.

* 25 Şubat: Cizre'de 12 yaşındaki Nihat Kazanhan'ın katledilmesi olayında Sulh Ceza Mahkemesi'ne ifade veren tutuklu sanık polis H.V., Kazanhan'ı katleden kişinin M.N.G. adındaki polis olduğunu itiraf etmesi üzerine tahliye edildi.

* 26 Şubat: Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde MİT'e ait TIR'ların durdurulmasına ilişkin yürütülen soruşturmada, ihbarı yaptığı belirtilen astsubay H.A., tutuklandı.

MART

* 3 Mart: Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından Midyat'tan Ankara'ya nakledilen "Mardin JİTEM" davasında dosyanın tümü ile HSYK'ye gönderilmesine karar verildi.

* 4 Mart: 7 sivil ile 1 askerin 1995 yılında katledilmesine ilişkin açılan "Dargeçit JİTEM" davası, Adıyaman Ağır Ceza Mahkemesi'ne nakledildi.

* 6 Mart: 3'ü çocuk 7 sivil ile bir askerin 1995 yılında katledilmesine dair "Dargeçit JİTEM" davasında, haklarında daha önce "kovuşturmaya gerek yoktur" kararı verilen İlçe Jandarma Komutanlığı Merkez Karakol Komutanı Mahmut Yılmaz ile yardımcısının da aralarında bulunduğu 16 kişi hakkında ek iddianame hazırlandı.

* 13 Mart: Nihat Kazanhan'ı kafasından vurarak katleden 4 polis hakkında, "Kasten adam öldürmek" suçlamasıyla açılan soruşturmaya takipsizlik kararı verilerek, "Kamu görevlisinin suçunu bildirmeme" gerekçesiyle dava açıldı.

23 Mart: Musa Anter davasında mahkeme heyeti, Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım hakkında daha önce çıkarılmış "yakalama kararlarını" iptal ederek, "yeniden yakalama kararı" çıkarılmasına karar verdi.

* 25 Mart: Isparta'nın Yalvaç ilçesine bağlı Koruyaka köyünde kendisine tecavüz eden Nurettin Gider'i öldüren Nevin Yıldırım'a, "kasten adam öldürmek"ten müebbet hapis cezası verildi.

* 27 Mart TBMM Genel Kurulu'nda, kamuoyunda "İç Güvenlik Paketi" olarak bilinen Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı kabul edildi.

*31 Mart: Berkin Elvan'ın katlilerinin yargı önüne çıkarmaktan kaçınan yargı, soruşturmada sanık sıfatıyla yargılanması gereken polisler içinde her hangi bir iddianame hazırlamadı. Katiller hakkında açılması gereken soruşturmanın aksine, faillerin bulunmamasını protesto eden onlarda kişi gözaltına alınarak, tutuklandı. Berkin Elvan dosyasına bakan savcıyı rehine alan eylemcilere yönelik operasyonda DHKC üyesi Şafak Yayla ve Bahattin Doğruyol ve savcı Mehmet Selim Kiraz yaşamını yitirdi.

NİSAN

* 1 Nisan: Hatay'daki Gezi Parkı eylemlerinde başına biber gazı kapsülünün isabet etmesi sonucu yaşamını yitiren Abdullah Cömert davasının Balıkesir'deki duruşmasında sanık polis A.K., olay günü zırhlı aracın içerisinde olduğunu iddia ederek, hedef belirleyerek ateş etmediğini öne sürdü.

2 Nisan: Çağlayan'daki İstanbul Adalet Sarayı'nda aranmaya tepki gösteren avukatlar, polis ve özel güvenliğin saldırısına uğradı.

3 Nisan: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamuoyunda "İç Güvenlik Paketi" olarak bilinen Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu onayladı.

* 5 Nisan: Adana ve Hatay'da Ocak 2014'te MİT'e ait TIR'ların durdurulmasıyla ilgili, aralarında bir binbaşının da bulunduğu 34 asker hakkında gözaltı kararı alındı.

6 Mayıs: Adana'da MİT TIR’larının durdurulması kararını veren 4 savcı ile TIR’ları arayan birliğin başındaki kurmay albay hakkında devam eden soruşturmada tutuklama kararı çıktı.

* 7 Nisan: Maltepe Gülsuyu'nda gösteri yapan gruba yönelik silahlı saldırıda Hasan Ferit Gedik cinayetiyle ilgili davada mahkeme ‘kamu güvenliği’ gerekçesiyle ‘kapalılık kararı’ aldı. Gedik'in ölümü ve 3 kişinin yaralanmasına ilişkin 22'si tutuklu 35 sanığın yargılandığı davada, mahkeme heyeti 6 sanığın tahliyesine karar verdi.

8 Nisan: Aydın'da, Eğitim Sen üyesi Erhun Yalçın isimli öğretmen Çağlayan Adliyesi'nde öldürülen Savcı Mehmet Selim Kiraz'ın sosyal medyadaki görüntülerini paylaştığı gerekçesiyle açığa alındı.

9 Nisan: Çağlayan Adliyesi'ndeki rehine eyleminde yaşamını yitiren İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Selim Kiraz'ın ölümüyle ilgili paylaşımda bulunan 27 kişi hakkında suç duyurusunda bulunuldu.

10 Nisan: Çağlayan Adliyesi'ndeki rehine eyleminde, Berkin Elvan dosyasında şüpheli sıfatıyla yer alan ve fotoğrafları DHKC'li eylemciler tarafından sosyal medyada paylaşılan polisler "güvenlik" gerekçesiyle farklı illere tayin edildi.

* 15 Nisan: Soma'da, 301 madencinin yaşamını yitirdiği faciayla ilgili 8'i tutuklu 45 sanıklı davanın duruşması, tutuklu sanıkların mahkeme salonuna girişi ile atılan sloganlar eşliğinde başladı.

* 27 Nisan: Maltepe Gülsuyu'nda gösteri yapan gruba yönelik silahlı saldırıda Hasan Ferit Gedik'in ölümü ve 3 kişinin yaralanmasına ilişkin 16'sı tutuklu 35 sanığın yargılandığı davada, mahkeme tutuklu 4 sanığın tahliyesine karar verdi.

28 Mayıs: Berkin Elvan soruşturmasını yürüten savcı Mehmet Selim Kiraz'ın öldürüldüğü gün sosyal medyadan yapılan paylaşımlarla ilgili soruşturma başlatan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gazeteciler Banu Güven, Mirgün Cabas, Koray Çalışkan ve Pelin Batu'yu "örgüt propagandası yapmak" suçlamasıyla ifadeye çağırdı.

* 11 Nisan: Dargeçit'te 1995 yılında 7 sivil ile 1 askerin öldürülmesinden sorumlu tutulan askerlerin yargılandığı davanın yine "güvenlik" gerekçesiyle Midyat'tan sonra Adıyaman'dan da nakli istendi.

MAYIS

* 7 Mayıs: Nihat Kazanhan'ın katledilmesine ilişkin 5 polis hakkında açılan davasının ilk duruşması Cizre 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başladı.

7 Mayıs: Gezi direnişi sırasında polis tarafından öldürülen Ethem Sarısülük'ün annesi Sayfı Sarısülük ile kardeşleri İkrar, Cem ve Mustafa Sarısülük, haklarında "hakaret" ve "yaralama" suçlarında açılan davada beraat etti.

12 Mayıs: HSYK, 17-25 Aralık savcıları Zekeriya Öz, Celal Kara, Muammer Akkaş, Mehmet Yüzgeç ile hakim Süleyman Karaçöl'ün meslekten ihraçlarına karar verdi.

* 13 Mayıs: Lice'nin Kayacık (Hêzan) köyünde Haziran 2013'te karakol-kalekol protestosu sırasında askerlerce açılan ateş sonucu yaşamını yitiren Medeni Yıldırım'ın katledilmesinin üzerinden yaklaşık 2 yıl geçtikten sonra olay yerinde keşif yapıldı.

* 14 Mayıs: Musa Anter davasında Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım hakkında kırmızı bülten ile arama kararı verildi.

* 15 Mayıs: Silah yüklü oldukları yönünde bilgiler bulunan MİT'e ait yüklü TIR'ların durdurulmasıyla ilgili yürütülen "Selam Tevhid" soruşturmasında aralarında bir yarbayın da bulunduğu 10 muvazzaf asker hakkında gözaltı ve yakalama kararı verildi

17 Mayıs: Adana ve Hatay'da, MİT'e ait TIR'ların durdurulmasıyla ilgili olarak gözaltına alınan ve mahkemeye sevk edilen 10 muvazzaf askerden 7'si tutuklandı.

29 Mayıs: Adana'da ve Hatay'da durdurulan MİT TIR'larında yapılan aramanın görüntülerini yayınlayan Cumhuriyet Gazetesi hakkında soruşturma başlatıldı.

* 29 Mayıs: Gezi Parkı direnişi sırasında, 1 Mayıs Mahallesi TEM otoyolunda bir aracın çarpması sonucu yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş'ın yaşamını yitirmesi ile ilgili olayın görüntülerini mahkemeye sunmayan 3 polis hakkında açılan davada Ataşehir Kaymakamlığı, polislerin yargılanmasına izin vermedi, dava düştü.

HAZİRAN

* Diyarbakır'da 5 Haziran'da HDP mitinginde gerçekleştirilen bombalı saldırı sonucunda 5 yurttaşın yaşamını yitirdiği, yüzlerce kişinin de yaralandığı katliam da gizlilik kararı konulan soruşturmalardan oldu. 5 Haziran'da gerçekleştirilen katliam dosyasına 6 Haziran gününün ilk mesai saatlerinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından "gizlilik" kararı getirildi. Dosya kapsamında IŞİD üyesi olduğu ortaya çıkan Orhan Gönder tutuklanırken, davanın akıbetine ilişkin hiçbir şey bilinmiyor.

Ayrıca Mersin ve Adana'da HDP İl Eş Başkanlıklarına yönelik gerçekleştirilen bombalı saldırıları da gizlilik kararı getirilen soruşturmalardan oldu.

* 2 Haziran: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, MİT TIR'larının haberini yapan Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar hakkında suç duyurusunda bulundu.

9 Haziran: MİT TIR'ları soruşturması sonrası tutuklanan 4 savcı ve 1 albayın tutukluk halleri ile ilgili Mersin'in Tarsus 2'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde duruşma görüldü.

* 12 Haziran: Gezi Parkı protestoları sırasında Abdullah Cömert'in polisin attığı biber gazı kapsülüyle hayatını kaybetmesiyle ilgili olarak bir polis hakkında açılan davanın duruşmasında, sanık polisin tutuklanma talebi reddedildi.

* 19 Haziran: İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Selim Kiraz ile iki DHKP/C üyesinin yaşamını yitirdiği rehin alma eylemine ilişkin fotoğrafları yayınlayan 39 gazeteye 1 ile 12 gün arasında ilan kesme cezası verildi.

* 24 Haziran: Gezi Parkı protestoları sırasında bir aracın çarpması sonucu yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş'ın ölümü ile ilgili görülen davada, olay yerinde elde görüntüleri inceleyen Bilirkişi Heyeti'nin "görüntülerin net olmadığı" yönünde hazırladıkları rapor üzerine mahkeme heyeti, olay yerinde keşif yapılmasına karar verdi.

* 25 Haziran: Musa Anter cinayetine ilişkin görülen davada mahkeme, Anter Ailesi avukatlarının Ali Ozansoy, Mehmet Eymür ve Orhan Taşanlar gibi isimlerin dinlenmesi yönündeki talebini kabul etti.

TEMMUZ

* 3 Temmuz: 7 sivil ve 1 askerin katledilmesine ilişkin açılan ve "güvenlik" gerekçesiyle Adıyaman Ağır Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen "Dargeçit JİTEM" dosyasının tekrar nakil talebi Yargıtay tarafından ret edildi.

* 3 Temmuz: Adana ve Hatay'da durdurulan MİT TIR'larıyla ilgili yürütülen soruşturma tamamlandı. Cumhuriyet Başsavcılığı'nca hazırlanan 326 sayfalık iddianame Tarsus 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde kabul edildi.

3 Temmuz : Torunlar Center'da meydana gelen ve 10 işçinin yaşamını yitirmesi ile sonuçlanan iş cinayetinin ardından açılan davanın 5'inci duruşmasında Çalışma Bakanlığı ve TOKİ yetkilileri hakkında ayrı ayrı olarak yürütülen soruşturmada takipsizlik kararı verildiği ortaya çıktı.

* 6 Temmuz: Van'ın Çaldıran ilçesinde, 2009 yılında lise öğrencisi İbrahim Atabay ile 2 HPG üyesinin infaz edilmesine ilişkin Ankara'da görülen dava duruşmasında mahkeme, sanık avukatlarının gizli tanıklarının mahkemeye isim bildirmesi ve tanık olarak dinlenmesi yönündeki taleplerini "gizlilik" ilkesine aykırılık olduğu gerekçesiyle reddetti.

* 10 Temmuz: Adana'da kendisini fuhuşa zorlayan eşini öldüren Çilem Doğan, "adam öldürmek" suçundan tutuklanarak, Karataş Kadın Cezaevi’ne gönderildi.

* 13 Temmuz: Maltepe Gülsuyu'nda gösteri yapan gruba yönelik silahlı saldırıda Hasan Ferit Gedik'in ölümü ve 3 kişinin yaralanmasına ilişkin 11'i tutuklu 35 sanığın yargılandığı davada, bir tutuklu sanığın tahliyesine karar verildi.

* 20 Temmuz: Suruç'a Kobanê'nin inşasında yer almak için giden SGDF'lilerin arasında canlı bombanın kendini patlatması sonucu 33 genç yaşamını yitirdi.

* 22 Temmuz: Suruç'taki katliam görüntülerine dair "görüntü yasağı" veren Suruç Sulh Ceza Hakimliği'nin kararı doğrultusunda sosyal paylaşım sitelerindeki içerikler ile yasa dışı kitlesel eylem çağrılarına ilişkin paylaşımların çıkarılması yönünde de alınan karar doğrultusunda, Twitter'a saatlerce erişim sağlanamadı.

* 22 Temmuz: Suruç katliam davasına "gizlilik" kararı getirildi.

AĞUSTOS

* 4 Ağustos: İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Selim Kiraz ile iki DHKP/C üyesinin yaşamını yitirdiği rehin alma eylemine ilişkin fotoğrafların yayınlanmasıyla ilgili soruşturmada aralarında Özgür Gündem Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin, Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar'ın da bulunduğu 9 gazeteden 18 gazeteci hakkında "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla iddianame hazırlandı.

10 Ağustos: Bakırköy Cumhuriyet BaşsavcılığI tarafından Zekeriya Öz hakkında çıkarılan yakalama kararının ardından Eski savcılar Celal Kara ve Mehmet Yüzgeç hakkında da yakalama kararı çıkarıldı.

* Ağustos: Varto’da askerler ile girdiği çatışmada hayatını kaybeden ‘Ekin Van’ kod adlı gerilla Kevser Eltürk'ün canazesi polis ve askerler tarafından sokak ortasında çıplak olarak teşhir edildi.

11 Ağustos: Haklarında yakalama kararı çıkarılan eski savcılar Celal Kara ve Zekeriya Öz'ün, Sarp Sınır Kapısı'ndan Gürcistan'a kaçtı.

12 Ağustos: Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Zekeriya Öz ve Celal Kara'nın iadesi için Dışişleri Bakanlığı'na yollanmak üzere Adalet Bakanlığı'na "difüzyon mesajı" gönderdi.

* 15 Ağustos: Suruç katliamının aydınlatılması, faillerin bulunması ve cezalandırılması amacıyla çok sayıda hukuk örgütü ve 600'ü aşkın avukat tarafından oluşturulan Suruç İçin Adalet Platformu, kuruluşunu deklere etti.

* 26 Ağustos: Suruç katliamı dosyasına getirilen gizlilik kararına karşı oluşturulan Suruç İçin Adalet Platformu, Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

EYLÜL

2 Eylül: Gezi eylemleri sırasında polis Ahmet Şahbaz tarafından katledilen Ethem Sarısülük davası "Güvenlik" gerekçesiyle Aksaray'a taşındı.

3 Eylül: Ankara'da Gezi direnişi eyleminde katledilen Ethem Sarısülük katili polis Ahmet Şahbaz, Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından tahliye edildi.

* 3 Eylül: TUBİTAK, cinayetin işlendiği sırada sanık Ogün Samast'ın arkasından gelen kişinin Osman Hayal olup olmadığının tespitini yapacak "bilirkişi" olmadığını belirtince görev İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde zabıt kâtipliği yapan Murat Güngördü'ye verildi.

* 3 Eylül: 301 madencinin yaşamını yitirdiği facianın sorumlularının yargılandığı Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde verilen ara karar talimatlarının ulaşmasıyla, Soma Cumhuriyet Savcılığı, hem şirketin patronu Alp Gürkan hakkında inceleme başlattı, hem de şirkette arama yaptı.

* 10 Eylül: Hollandalı gazeteci Frederike Geerdink, Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde tekrar gözaltına alınarak, "silahlı terör örgütüne yardım etmek" suçundan çıkarıldığı savcılık tarafından serbest bırakıldı. Geerdink, "Ajan" iddiasıyla sınır dışı edildi.

* 11 Eylül: Nezir Tekçi davasının sanıkları olan emekli Albay Ali Osman Akın ile Yarbay Kemal Alkan beraat etti.

* 28 Eylül: Diyarbakır Lice ilçesinde 2 yıl önce yapılan kalekol protestosu sırasında katledilen Medeni Yıldırım'ın (19) ölümüne ilişkin yürütülen soruşturma sonucunda hazırlanan iddianame ile Yıldırım'ı katleden asker hakkında "Haksız tahrik altında olası kastla adam öldürme" suçundan 18 yıla kadar hapis istendi. İçişleri Bakanlığı müfettişlerince hazırlanan raporda "Ateş emrini ben verdim" itirafı yer alan Kayacık Jandarma Karakol Komutanı J. Ütğm Mustafa Öztürk ve diğer askeri yetkililer ise iddianamede sanık olarak yer almadı.

EKİM

* 2 Ekim: Kafes Eylem Planı, 1. ve 2. Amirallere Suikast, Gölcük belgeleri, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) ve Çağdaş Eğitim Vakfı (ÇEV) yöneticileri hakkındaki iddialara ilişkin dosyaların birleştiği 84 sanıklı Poyrazköy davasında 83 sanık beraat etti.

* Şırnak'ta özel hareket timleri, Hacı Lokman Birlik isimli bir genci katlederek, boynuna ip bağlayarak, panzerin arkasından sürükleyip, fotoğraflarını çekerek paylaşıma soktu.

* 6 Ekim: Maltepe Gülsuyu’nda, 2013’te öldürülen Hasan Ferit Gedik davasında 2 sanık tahliye edildi. Adliye dışında gösteri yapan 8 kişi gözaltına alındı

* 7 Ekim: Tuğgeneral Bahtiyar Aydın'ın ile 2 asker ve 13 sivilin hayatını kaybettiği Lice katliamına ilişkin İzmir'de görülen davada sanıklarından biri Üsteğmen Tünay Yanardağ'ın, 23 Ağustos'ta Singapur'da geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybettiği ortaya çıktı. Diğer sanık olan dönemin Diyarbakır Jandarma Alay Komutanı Eşref Hatipoğlu'nun usulsüz olarak duruşma öncesinde ifadesi alınması üzerine ise mağdur avukatları "reddi hakim" talebinde bulundu.

* 10 Ekim: Ankara'da barış mitingine yönelik gerçekleştirilen bombalı saldırı sonucu 100 kişi yaşamını yitirdi. Katliama ilişkin Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldı.

12 Ekim: Ankara Katliamı soruşturmasına ilişkin "kısıtlama kararı" alındı.

* 14 Ekim: Gezi Parkı eylemlerine destek amacıyla Ümraniye'de yapılan yürüyüş sırasında bir aracın çarpması sonucu ölen 20 yaşındaki Mehmet Ayvalıtaş ile ilgili dava kapsamında, olay yerinde keşif yapıldı.

* 16 Ekim: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 10 Ekim'de Ankara'daki barış mitingine yönelik bombalı saldırı sonrası getirilen yayın yasağını ihlal ettiği iddiasıyla Hürriyet Gazetesi ve soruşturma bilgilerini basına verdiği iddia edilen kamu görevlileri hakkında soruşturma başlattı.

* 16 Ekim: Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin bir televizyonda katıldığı tartışma programında söylediği " PKK Terör örgütü değildir. PKK silahlı siyasal bir harekettir. Siyasal talepleri olan, toplumda çok ciddi bir desteği olan bir siyasal harekettir" diyen Elçi hakkında "Terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasıyla soruşturma başlattı.

19 EKim: Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talebi üzerine Bakırköy 2. Sulh Ceza Hakimliği, Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi hakkında "Terör örgütü propagandası" suçundan yakalama kararı çıkardı.

* 19 EKim: Ankara Katliamı ile ilgili yürütülen soruşturmada alınan "yayın yasağı" kaldırıldı. Davaya ilişkin kısıtlama kararı devam ederken, katliamda yaşamını yitirenlerin yakınları ve avukatlar, Anayasa Mahkemesi'ne "kısıtlama kararı"nın kaldırılması için başvuruda, Ankara İdare Mahkemesi'ne de maddi tazminat talebinde bulundu.

* 19 Ekim: Fethullah Gülen'in de aralarında bulunduğu 69 şüpheli hakkında hazırlanan "kumpas dosyası"na ilişkin iddianame, mahkeme tarafından kabul edildi. "Ağırlaştırılmış müebbet" ile 37 yıl 6 aydan 52 yıl 6 aya kadar hapsi istenen iddianamenin 1 numaralı sanığı Gülen hakkında "kırmızı bülten" çıkarılması için Adalet Bakanlığı'na yazı yazıldı.

* 20 Ekim: Hakkında yakalama kararı çıkarılan Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, baro odasında gözaltına alındı. "PKK terör örgütü değildir" dediği için hakkında yakalama kararı verilen Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ndeki ifadesinin ardından savcılık sorgulaması için Bakırköy Adliyesi'ne sevk edildi. Elçi, savcılık tarafından "tutuklama" talebiyle mahkemeye sevk edildiği mahkeme tarafından serbest bırakıldı.

* 25 Ekim: Hrant Dink'in katledilmesiyle ilgili olarak kamu görevlilerinin ihmali olduğu gerekçesiyle yürütülen soruşturmada hazırlanan iddianamede, dönemin polis şefleri Ramazan Akyürek ile Ali Fuat Yılmazer hakkında "kasten öldürme" suçlamasıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi.

* 26 Ekim: "PKK terör örgütü değildir" diyen Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi hakkında "örgüt propagandası" iddiasıyla 7.5 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.

* 27 Ekim: Lice ilçesindeki kalekol protestosunda askerler tarafından Medeni Yıldırım'ın katledilmesine ilişkin açılan davanın ilk duruşması Diyarbakır'da görüldü.

KASIM

* 5 Kasım: Şırnak’ın Cizre ilçesinde, 1993-95 yılları arasında 21 faili "meçhul cinayetle" ilgili açılan ve aralarında Emekli Jandarma Kıdemli Albay Cemal Temizöz ve eski Cizre Belediye Başkanı Kamil Atağ’ın da bulunduğu 8 kişinin yargılandığı davada Eskişehir 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nce karar verildi. Mahkeme, savcının talebini kabul ederek, Albay Cemal Temizöz dahil bütün sanıklar hakkında "delil yetersizliğinden" beraat kararı verdi.

* 6 Kasım: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Özgür Gündem gazetesi Eş Genel Yayın Yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol ile gazetenin yazarlarının da aralarında bulunduğu 26 gazeteci ve yazar hakkında "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla soruşturma açtı. Haklarında soruşturma açılan gazeteciler adliyeye giderek ifade verdi.

* 6 Kasım: "PKK terör örgütü değildir" dediği için hakkında soruşturma başlatılan Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi hakkında "örgüt propagandası" iddiasıyla, 7.5 yıla kadar hapis cezası istemiyle hazırlanan iddianame kabul edildi.

* 9 Kasım: PKK Lideri Abdullah Öcalan'a dönük uluslararası komployu aydınlatmak için tarihi bir öneme sahip olan ve Yunanistan aleyhine açılan davanın ilk duruşması Yunanistan İlk Derece İdare Mahkemesi'nde görüldü.

* 9 Kasım: Musa Anter cinayeti davasının 5. duruşmasında da somut herhangi bir gelişme yaşanmadı. Anter ailesi avukatlarının tanıkların yeniden dinlenmesi ve tutuksuz sanıkların tutuklanması talebi reddedildi. Duruşma 11-12 Aralık tarihine ertelendi.

* 17 Kasım: Savcı Mehmet Selim Kiraz'ın Çağlayan Adliyesi'nde öldürülmesinin ardından yapılan haberler nedeniyle "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla haklarında dava açılan 18 gazetecinin ilk duruşması görüldü.

* 18 Kasım: Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi ve 10 Yönetim Kurulu üyesi hakkında, CMK kapsamında avukat görevlendirilmesini sağlayan OCAS sistemini kapattıkları ve "geç görevlendirme yaptıkları" gerekçe gösterilerek, "görevi kötüye kullanma" iddiasıyla açılan davada gerekçeli karar açıklandı.

* 20 Kasım: 14 Ocak'ta polisin açtığı ateş sonucu katledilen Nihat Kazanhan'ın katledildiği Yafes Mahallesi'nde Kazanhan'ın avukatları ve ailesi ile birlikte keşif yapıldı.

* 20 Kasım: Hrant Dink cinayetine ilişkin kamu görevlileri hakkında yürütülen soruşturmada, cinayeti işleyen Ogün Samast'ın cinayet günü 6 kamu görevlisi tarafından izlendiği ortaya çıktı.

* 23 Kasım: Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi Çaldıran davasında sanıklara beraat kararı verdi. Sanıklar arasında Sanıklar Van İl Jandarma Alay Komutanı emekli Albay Vecihi Halil İyigün'de bulunuyordu.

* 26 Kasım: "MİT TIR'larında silah taşındığı" yönünde haber ve görüntü yayınladığı için "casusluk yaptığı", "devletin sırlarını ifşa ettiği" iddiası ile hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcıvekili İrfan Fidan tarafından soruşturma açılan Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül, Cumhuriyet Başsavcılığınca alınan ifadelerinin ardından tutuklama talebiyle sevk edildikleri nöbetçi mahkeme tarafından tutuklandı.

* 27 Kasım: Türkiye Barolar Birliği (TBB), gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül hakkında tutuklama kararı veren İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimi İsmail Yavuz ile İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili İrfan Fidan hakkında adli ve idari soruşturma başlatılması talebiyle HSYK'ye başvurdu.

* 28 Kasım: Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi, Sur'da bulunan 4 ayaklı minare önünde tek kurşunla katledildi.

* 29 Kasım: Adana ve Hatay'da durdurulan MİT TIR'larının durdurulmasına yönelik soruşturma kapsamında İstanbul Cumhuriyet Başsavcıvekili'ne ifade veren 3 komutan tutuklanmaları istemiyle mahkemeye sevk edildi.

ARALIK

* 1 Aralık: Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül'ün tutukluluk haline İstanbul 8'inci Sulh Ceza Hakimliği'ne yapılan itiraz da mahkeme heyeti tarafından reddedildi.
* 1 Aralık: BirGün Gazetesi Yöneticileri Barış İnce, Berkant Gültekin ve Can Uğur’un “Hırsız, Katil Erdoğan” manşetinden dolayı “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından haklarında 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası talebiyle açılan davanın ilk duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görüldü.

6 Aralık: MİT TIR'larına ait görüntüleri yayınladıkları için tutuklanan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

* Özgürlük İçin Basın 2. Ulusal Konferansı'nda konuşan gazeteciler, Türkiye'de düşünce özgürlüğü kapsamında 200 suç dosyası olduğunu, 103 bin internet sitesinin kapatıldığını ve 900'e yakın vatandaşa sosyal medyadaki paylaşımlarından dolayı "Cumhurbaşkanına hakaretten" dava açıldığını söyledi. Toplantıda, son 10 ayda Türkiye'de basına yönelik 484 adli işlem olduğunu yapıldığını dile getirildi.

* 3 Aralık: Türkiye'yi sarsan ve adeta kadınların isyan çığlığı olan üniversite öğrencisi 20 yaşındaki Özgecan Aslan cinayetinin faillerinin yargılandığı davada karar çıktı. Yapılan karar duruşmasında dolmuş şoförü Suphi Altındöken, babası Necmettin Altındöken ile arkadaşı Fatih Gökçe hakkında "ağırlaştırılmış müebbet" hapis cezası verildi. Bunun yanı sıra zanlılardan Suphi Altındöken ve Fatih Gökçe hakkında "Hürriyeti tahdit"ten 9 yıl hapis cezası ve "Cinsel saldırı"dan ise 27 yıl hapis cezası verildi.

* 8 Aralık: Lice'deki kalekol protestosu sırasında askerler tarafından katledilen Medeni Yıldırım'a ilişkin açılan davanın ikinci duruşması Diyarbakır'da görüldü. SEGBİS'le duruşmaya katılan sanık er Adem Çiftçi, savunmasında Jandarma Özel Harekat (JÖH) timlerini suçladı. Avukatların Çiftçi'ye yönelik tutuklama taleplerini reddeden heyet, olay günü görev alan komutanların dinlemesine karar vererek duruşmayı erteledi.

* 8 Aralık: İzmir'de Gezi Parkı Direnişi'nin ilk gününde gözaltına alınan ve aralarında Evrensel Gazetesi Muhabiri Metehan Ud'un da bulunduğu 94 kişinin yargılandığı davanın 2'nci duruşması görüldü.

* 9 Aralık: Soma maden faciası davası sanıklarından Can Gürkan'ın babası ve Soma Holding'in babası Alp Gürkan'ın Soma Cumhuriyet Savcılığı'nın talebi üzerine İstanbul'da ifadesi alındı.

* 9 Aralık: Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in katledilmesine ilişkin 9 yıldır devam eden soruşturmada kamu görevlilerin ihmali olduğu iddiasıyla hazırlanan iddianame, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi. Soruşturma savcısı Gökalp Kökçü tarafından hazırlanan iddianamede, aralarında Engin Dinç, Ahmet İlhan Güler, Celalettin Cerrah ve Reşat Altay'ın da bulunduğu 26 sanık hakkında yargılama yapılması istendi.

* 11 Aralık: Nihat Kazanhan davasının 4'üncü duruşması Cizre 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü.

* 14 Aralık: HDP, Kürdistan kentlerinde uygulanan 'sokağa çıkma yasağı'na ilişkin Anayasa Mahkemesi'ne başvuruda bulundu.

* 15 Aralık: İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 sanıklı Hrant Dink cinayetine ilişkin yeni davanın, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki ana dava dosyasıyla birleştirilmesine karar verdi.

* 15 Aralık: Kamuoyunda "Tahşiye" davası olarak bilinen 51 sanıklı davanın karar duruşmasında mahkeme, dava kapsamında tutuksuz yargılan 51 sanık için beraat kararı verdi.

* 22 Aralık: HDP'nin sokağa çıkma yasaklarına dair Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı başvuru reddedildi.

* 23 Aralık: Anayasa Mahkemesi (AYM), 'yakalanabileceği veya suç delillerinin elde edilebileceği hususunda makul şüphe varsa; şüphelinin veya sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri veya ona ait diğer yerler aranabilir' maddesinin iptaline ilişkin başvuruyu reddetti.

* 24 Aralık: Diyarbakır’ın Lice ilçesinde, 1993 yılında dönemin Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın da aralarında bulunduğu 16 kişinin öldürüldüğü olayla ilgili Lice Davası, İzmir‘de görüldü.

* 25 Aralık: Kürdistan kentlerinde süren sıkıyönetim uygulamaları hukukçular tarafından Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) taşındı.

* 25 Aralık: Manisa'nın Soma ilçesinde 301 madencinin yaşamını yitirdiği facia ile ilgili 8'i tutuklu 46 kişi hakkında açılan davanın 5'inci duruşmasında tutuklu sanıklardan Hilmi Kazık ve Yasin Kurnaz "adli kontrol" şartı ile tahliye edildi.

* Türkiye'nin özellikle İŞİD ile olan ilişkilerini daha somut bir şekilde belki de gün yüzüne çıkaracak olan davalardan bir tanesi Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde 2 yıl önce bomba yüklü araçların patlaması sonucu 52 kişi hayatını kaybettiği, 128 kişinin de yaralandığı katliam. Sanık avukatların dosyaya "gizlilik" talebi istemesi üzerine Hatay'da görülen dava "görevsizlik", "yetkisizlik", "güvenlik" gerekçesi ile Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talebiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Ankara'ya nakledildi. "Gizlilik" kararı adı altında adeta mağdur avukatlarından kaçırılan dosyanın daha ilk duruşması 4 ay önce ancak görüldü. Dosya, daha ilk açıldığı günkü gibi hiçbir delil olmadan olduğu gibi bekletiliyor.

* Devlet eliyle gerçekleştirilen Roboski katliamı bu kararlardan en dikkat çekeni. Çoğu çocuk 34 kişinin katledildiği katliamda soruşturmayı yürütmekle görevli Uludere Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından dosyaya "gizlilik" kararı konuldu. Bir yıl sonra Diyarbakır'a sevk edilen davaya bu defa Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gizlilik kararı konuldu. Failleri verdiği gizlilik kararı ile koruyan yargı, katliamın mağdurlarını ise defalarca gözaltına alarak, suçlu ilan etti. Katliamın üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen katliam faillerinden hesap soracak herhangi bir sonuca ulaşılamadı.

* Bingöl'ün Karlıova ilçesinde 7 Haziran seçimleri için HDP seçim çalışmalarını yürüten ve HDP'nin seçim aracını kullanırken Karlıova'ya bağlı Serpmekaya (Alpiran) köyü yakınlarında işkenceyle Hamdullah Öğe'nin katledilmesine ilişkin yürütülen soruşturmada ilerleme kaydedilmedi. Aradan geçen 5 aya rağmen iddianame hazırlanmış değil.

Sokağa çıkma yasakları...

Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın (TİHV) hazırladığı rapora göre başta Diyarbakır, Şırnak, Mardin ve Hakkâri olmak üzere toplam 7 ildeki, en az 17 ilçede, resmi olarak tespit edilebilen 56 süresiz ve gün boyu 'sokağa çıkma yasağı' ilan edildi.

16 Ağustos tarihinden itibaren alınmaya başlanana sokağa çıkma yasağı uygulanan kentlerde ise bugüne kadar 124 sivilin hayatını kaybettiğini belirtildi.

11 Aralık 2015 tarihinde Diyarbakır’ın Sur ve Mardin’in Dargeçit ilçeleri ile; 14 Aralık 2015 tarihinde Şırnak’ın Cizre, Silopi ve yine Mardin’in Nusaybin (24 Aralık itibariyle kalktı) ilçelerinde ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında ise 41 sivil hayatını kaybetti. Bunlardan 7'si çocuk, 1'i ateşli silahla vurulması sonucu anne karnında ölüm, 8'de de kadın.

Tanık beyanlarına göre en az 15 kişi kurşun veya tank mermisinin evine isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti. 14’ü çocuk, sekizi kadanı en az 41 sivil de yaralandı.

AKP'nin savaş politikaları yine DBP'li 18 belediye eş başkanı tutuklandı, 9 tutuklu olmak üzere toplam 15 belediye eşbaşkanı görevden alındı. Korucu alımlarında yeni başvurular alındı. KCK adı altında gözaltına alınan 6744 HDP, DBP, HDK ve DTK üyesi, çalışanı, sempatizanından 1285'i tutuklandı.

(öç)