DİHA - Dicle Haber Ajansı

2015 barış umuduyla başlamıştı, 2016'ya katliamlarla giriliyor

KENAN KIRKAYA

ANKARA (DİHA) - Büyük bir barış umuduyla başlayan 2015 yılı tersi istikamette gelişmelerle sona eriyor. İki seçimin yapıldığı, AKP'nin iktidarını zorla baskı ile yeniden elde ettiği Türkiye'nin, 2015 yılına barış arayışlarının AKP tarafından bitirilerek büyük bir savaş başlatılması damgasını vurdu. Savaşı yeni bir evreye taşıyan AKP, 2016 yılına, onlarca Kürt ilçesinin 10 bin askerin ve ağır silahların kuşatmasında olduğu her dakika çocukların, kadınların ve sivillerin katledildiği bir savaş ortamında giriyor.

Özellikle yılın son çeyreğinde savaşı şiddetlendiren ve yeni bir evreye taşıyan AKP, Ağustos ayında başlattığı "sokağa çıkma yasaklarını" bir adım ileriye taşıyarak, ağır silahlar ve 10 bin askerle kent kuşatmalarına başladı. Kürtlere yönelik devlet saldırılarının yanı sıra DAİŞ de, Ankara'daki katliam ile bu saldırıda yerini aldı. Bu dönemde HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ suikasttan kurtuldu, ancak Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi devlet tarafından katledildi. Rusya'nın uçağının düşürülmesi ve Başika'ya askeri sevkiyat ise dış politikada, Türkiye'ye bölgesel düzeyde krizler yarattı. 2015 yılının son çeyreğinde yaşananlar şöyle:

EKİM

1 Ekim

* Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Cizre'de devlet güçlerinin gerçekleştirdiği sivil katliamlarını haberleştiren Kürtçe kanallara, "halkı kin ve düşmanlığa sürüklediği" gerekçesiyle ceza yağdırdı.

* Başlattığı savaş süreci nedeniyle Halkların Demokrasi Partisi (HDP), Erdoğan'ı Meclis'in açılış töreninde protesto ederek, Genel Kurul'u terk etti.

* HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, 10 Ekim'deki barış mitingine katılım çağrısı yaptı.

3 Ekim

* Cumhurbaşkanı dahil AKP'lilerin dile getirdiği "sandık taşıma ve birleştirme" için kimi yerellerde alınan kararları görüşen YSK, taleplerin tümünü reddetti.

2 Ekim

* Anayasa Mahkemesi, Rojava'da DAİŞ çetelerine karış savaşırken yaşamını yitiren Birleşik Özgürlük Güçleri (BÖG) komutanlarından Aziz Güler'in (Rasih Kurtuluş) cenazesinin Türkiye'ye getirilmesi için Güler ailesi tarafından yapılan başvuruyu reddetti.

4 Ekim

* AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, partisinin seçim beyannamesini açıkladı ve beyannamede "Başkanlık Sistemi" istemine yer verdi.

4 Ekim

* Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Rusya'nın Türk hava sahasını iki kez ihlal ettiğini açıkladı.

5 Ekim

* AKP'nin Erzurum adayı Recep Akdağ, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ'ı hedef alarak, "Gün gelir PKK'ya sıkılan kurşunla sen de sırt üstü devrilirsin" sözleri ile tehdit etti.

6 Ekim

* Silvan'da sivillerin katledildiği operasyonlara ilişkin Erdoğan tarafından özel olarak görevlendirilen seçim hükümetinin İçişleri Bakanı Selami Altınok, "Arkadaşlar çok iyi işler çıkardı" açıklaması yaptı.
* Cizre'de katledilen Hacı Lokman Birlik'in cenazesinin panzer arkasında yerde sürüklenen ve toplu şekilde fotoğraf çekilen görüntüleri basına yansıdı.

7 Ekim

* HDP, Şırnak'ta infaz edilen Hacı Lokman Birlik'in cenazesine yapılan insanlık dışı uygulamalardan sorumlu tuttuğu İçişleri Bakanı Selami Altınok, Şırnak Valisi Ali İhsan ile Şırnak Emniyet Müdürü Celal Sel hakkında, "görevi kötüye kullanmaktan" suç duyurusunda bulundu.

8 Ekim

* Cumhurbaşkanı Erdoğan, sokağa çıkma yasaklarına ilişkin gelen tepkilere, "Valilerimiz yetkilerini kullanmalı, iç güvenlik paketini uygulamalıdır" açıklamasında bulundu.

9 Ekim

* PKK'nin seçim öncesi ateşkes ilan edeceğine ilişkin açıklamalarına, hükümet kanadından, Yalçın Akdoğan, "Bunlara karnımız tok" açıklamasıyla cevap verdi.

10 Ekim

* Ankara'da KESK, DİSK, TMMOB, TTB tarafından gerçekleştirilen "Barış Mitingi"ne yönelik canlı bomba saldırısı düzenlendi. Tren Gar'ı önünde gerçekleştirilen katliamda 100'den fazla kişi hayatını kaybetti. Patlamadan hemen sonra polis patlamanın yaşandığı yerde bulunan yaralılara gaz bombasıyla müdahale etti. Ambulansların alana girmesine izin verilmedi.

* Başbakanlık'ta toplantı yapılırken, katliamın yaşandığı yere gelen Sağlık ve İçişleri Bakanlığı'na pet şişeler atıldı. Daha sonra açıklama yapan 3 bakandan İçişleri Bakanı, "İstifa edecek misiniz" sorusuna gülerek cevap verdi.

* Katliam sonrası İstanbul programını iptal ederek, apar topar Ankara'ya gelen HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, katliamı "devlete saldırı" olarak değerlendirenlere tepki göstererek, "Bu devletimize ve milletimizin birliğine bir saldırı değil, devletimiz tarafından halkımıza karşı yapılan bir saldırıdır" sözleriyle değerlendirdi.

* Katliam yaşandığı gün seçimler öncesi gelen çağrıları da dikkate alan KCK, seçim öncesi eylemsizlik kararı aldı. KCK açıklamasında, "Barış şehitlerinin anısına bağlı kalarak barışı gerçekleştireceğiz" açıklaması yaptı.

* Başbakan Ahmet Davutoğlu, katliamdan dolayı HDP'yi suçladı. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Davutoğlu'nun HDP'ye yönelik söylemlerine de tepki göstererek, "Bizi tehdit ederek, hakaret ederek daha cenazelerimiz morgdayken, parçalarını meydandan toplamamışken bizi suçlayan bir dilden seni men ederim. Sen başbakan bile değilsin. Ülkenin yönetimine zorla el koymuş, darbe yapmış bir kliksiniz. Bizi tehdit ederek konuşmak sizin haddinize değil" diye konuştu.

11 Ekim

* Katliamın gerçekleştirildiği Tren Garı'nın karşısında bulunan alan anma etkinliğine kapatıldı. Yollara bariyer kuran polis Koordinasyon Komitesi'nin karanfil bırakmak isteyenlere müdahale etti.

* Katliamda yaşamını yitirenler dün barış mitinginin yapılması planlanan Sıhhiye Meydanı'nda yüzbinlerin, "Katil, hırsız Erdoğan" sloganlarıyla uğurlandı. Anmada konuşan Demirtaş, "Bizi katledenlerle, arkamızda sırıtıp gülenlerle biz acıda nasıl buluşalım" dedi.

* AKP Genel Başkanı ve seçim hükümeti Başbakanı Ahmet Davutoğlu ile CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP ile görüşürken, HDP ile "yapılan eleştirileri" gerekçe göstererek görüşmedi.

12 Ekim

* KESK, DİSK, TMMOB ve TTB'nin katliamı protesto etmek amacıyla aldığı grev kararı kapsamında okullarda, hastanelerde, adliye de ulaşımda iş bırakma eylemi gerçekleştirdi.

13 Ekim

* Başbakan Davutoğlu'nun "Hukuk devletiyiz, olay olmadan kimseyi yakalayamayız" şeklinde tedbir alınmamasını gerekçelendiren sözlerine, KESK, DİSK, TTB'den büyük tepki geldi.

* Ankara'da barış mitingine yönelik bombalı saldırıya ilişkin ilk defa konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, katliamda devletin sorumluluğunun olduğunu söyleyenlere tepki gösterdi.

14 Ekim

* Barış Mitingi'ne yönelik gerçekleştirilen katliam üzerinden 4 gün geçtikten sonra gelen tepkiler üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan katliamın yaşandığı yere gitti.

* Barış Mitinginde kortejine yönelik yapılan katliam sonrasında dünyanın dört bir tarafından HDP'ye taziye mesajları geldi. ABD, AB, Rusya, Mısır, BASK, Yunanistan gibi dünyanın dört bir tarafından yapılan taziye mesajları için HDP teşekkür etti.

15 Ekim

* Ankara'daki katliamdan sonra sendikalar tarafından ilan edilen grev kararına uyan ve eğitim verdiği okul önünde basın açıklaması yapan Eğitim Sen üyesi Fadime Kaplan, yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı'na hakaret ettiği" gerekçesiyle jet hızıyla görevden alındı.

* Türkiye'nin ABD ve Rusya Büyükelçileri üzerinden verdiği notaya ABD ve Rusya'dan rest geldi. Türkiye'nin "gerekirse PYD'yi vururuz" açıklamasına karşılık ABD'den IŞİD ile mücadele eden güçleri desteklemeye devam edeceği açıklaması gelirken, Rusya'da Irak'lı Kürtlere yardıma devam edeceğini bildirdi.

16 Ekim

* Ankara katliamı sonrasında CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun talebi üzerine CHP ve HDP heyetleri, Meclis'te bulunan HDP grubunda bir araya geldi.

* Ankara'daki katliam sonrasında değerlendirme yapan HDP Merkez Yürütme Kurulu, seçim için daha önce kararlaştırdığı 10 merkezi mitingini iptal etti.

17 Ekim

* Bir grup basın mensubu ile bir araya gelen HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, IŞİD'in AKP hükümeti tarafından korunduğu ve hatta Ankara saldırısında MİT ve istihbarat birimlerinin dahlinin olduğunu belirterek, "Bir tane cesur savcı çıkıp Akçakale sınırındaki kamera kayıtlarına baksa her şeyi görür. Ama 'AKP bir daha iktidar olursa burnumuzdan getirir' korkusu var. 2 Kasım'da ben bunun değişeceğini düşünüyorum" dedi.

* Mersin'de açılış töreni adı altında düzenlenen seçim mitinginde konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ankara katliamındaki ihmali bulunan bakanların istifasının istenmesinin kabul edilmez olduğunu savundu. Erdoğan, bakanların istifasının istenmesinin "ülkeyi yönetilemez hale getirmek" olduğu iddiasında bulundu.

19 Ekim

* Cumhurbaşkanı Erdoğan gelenekselleşen muhtarlarla toplantısının 12'incisini gerçekleştirirken, toplantıda yaptığı konuşmada yine tehditlerini sürdürerek, "Terörü biz ne yapacağız, Allah'ın izniyle diz çöktüreceğiz. Bundan hiç endişeniz olmasın" ifadesini kullandı.

* Ankara Başsavcılığı, Ankara'da katliamı yapan canlı bombalardan birinin Yunus Emre Alagöz olduğunun tespit edildiğini belirtti.

* Ağrı'da HDP'nin seçim beyannamesi hakkında toplatma kararı alındı.

20 Ekim

* PKK terör örgütü değildir" şeklindeki sözlerinden sonra Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi gözaltına alınarak İstanbul'a götürüldü.

* Van'da miting yapan Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Biz gelmezsek beyaz Toroslar gelir" diyerek Kürt seçmeni tehdit etti.

21 Ekim

* Gerçekleştirilen MGK toplantısı sonuç bildirgesinde PYD'nin "terör listesine alınması" için çalışma yürütüleceği belirtildi.

22 Ekim

* Yüksek Seçim Kurulu'nun 3 Ekim tarihinde almış olduğu "sandıklar taşınamaz ve birleştirilemez" kararına rağmen Cizre, İdil, Silopi, Hizan ve Batman'da en az 138 sandığın aynı mahallede kalmak suretiyle bir okul ya da spor salonunda birleştirilmesi yönünde kararlar alındı.

* Avrupa Sosyalistleri Başkanı Sergei Stanishev ve beraberindeki heyet, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ı ziyaret ederek, Türkiye'nin demokratikleşmesi için 1Kasım seçimlerinde HDP'yi desteklediklerini iletti.

24 Ekim

* Şırnak Çakırsöğüt Jandarma Komando Tugay Komutanlığı'nda görevli bir bölük askere 12 Ekim gecesi açılan taciz ateşinin ardından ateş açılan bölgeye operasyon düzenlenmesi emrini, "Çok zayiat veririz" diyerek karşı çıkan iki subay "emre itiaatsizlikten" tutuklandı.

26 Ekim

* Saray'da muhtarları toplayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisini "Osmanlı'yı batıran sultan olarak kabul edilen" Sultan Abdulhamid'e benzeterek, "Önce onu diktatör ilan ettiler ardından da hal ettiler. Beni de diktatör ilan ediyorlar" diye konuştu. Erdoğan, operasyonların 1 Kasım seçimlerinden sonra da devam edeceğini söyledi.

* Dağlıca saldırısından sonra harekete geçirilen ırkçı grupların HDP Genel Merkezi'ni ateşe vermesine ilişkin açılan davada, sanık Haydar Doğan Ciritçioğlu, "binayı ateşe verdiğini" kabul etmesine ve "Binanın içerisinde insan aradım" sözlerine rağmen, mahkeme heyeti tarafından, "delillerin karartılmayacağı" gerekçesiyle tahliye edildi.

27 Ekim

* HDP, barajı geçerek almaya hak kazandığı hazine ve seçim yardımı talebine ilişkin Maliye Bakanlığı'na yaptığı başvurunun zımnen reddedilmesi üzerine Danıştay'a iptal talebiyle dava açtı.

* HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, AGİT heyetiyle seçim güvenliğini konuştu.

28 Ekim

* Diyarbakır'da DAİŞ yapılanmasına ilişkin yapılan operasyonda 7 IŞİD üyesi öldürüldü.

KASIM

1 Kasım

* Gerçekleştirilen seçimlerde AKP yüzde 49 oranında oy alırken, HDP'nin oyları yüzde 13.8'den yüzde 10.7'ye düştü. Buna rağmen HDP çıkardığı 59 milletvekili ile MHP'nin milletvekili sayısını geçerek meclisin 3'üncü büyük grubu oldu. . HDP Eş Başkanları yürütülen saldırılara rağmen seçim sonuçlarının kendileri açısından başarısızlık olmadığını açıkladı.

2 Kasım

* 1 Kasım sonuçlarının, HDP'lilerin fedakarca canını ortaya koyarak yarattığı sonuçlar olarak değerlendirmek gerektiğini söyleyen HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, "1 Kasım sonuçları, Türkiye coğrafyasının dört bir tarafında ortaya konan gerilim ve kutuplaştırma politikalarına rağmen HDP etrafında barış, özgürlük ve demokrasi talebinin dimdik ayakta olduğunun göstergesidir" dedi.

3 Kasım

* Başbakan Yardımcısı AKP'li Yalçın Akdoğan, çözüm sürecinin PKK ve HDP tarafından "zehirlendiğini" savunarak, "Sürecin yeniden başlaması için bu süreci zehirleyenlerin tasfiye edilmesi gerekiyor" diye konuştu.

* 1 Kasım seçimlerinin ardından seçim değerlendirmesi amacıyla toplantı alan HDP, DBP, DTK ve HDK eşbaşkanlarını toplantıya ilişkin açıklama yaptı. 1 Kasım seçimlerine AKP'nin ülkede yarattığı güvenlik korkusuyla seçmenin adeta teslim alınmaya çalışıldığı belirtildi.

* HDP, TRT'nin 1-31 Ekim 2015 tarihleri arasında yaptığı 42 canlı yayında AKP'ye bin 692 dakika yer vermesine rağmen diğer muhalefet partilerine yer vermeyerek tarafgirlik yaptığı için YSK'ye başvurdu

4 Kasım

* 1 Kasım seçim sonuçlarını değerlendiren HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, HDP'nin, darbe ve katliam gibi olağanüstü şartlarda direne direne elde edilen bir başarısı olduğunu söyledi.

* 1 Kasım seçimlerinden sonra açıklama yapan Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın, Başkanlık sisteminin referanduma götürülmesi işaretini vererek, "1 Kasım seçim sonuçları da dikkate alınarak, yeniden milletimize sorulmak suretiyle bir süreç yaşanacaktır" dedi.

* Yenilediği 1 Kasım seçimlerinde devreye koyduğu savaş politikaları ile istediği sonucu alan Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaşın sürecini, "Önümüzdeki dönem konuşma, tartışma dönemi değil, açık söylüyorum sonuç alma dönemidir. Bize bu ülkeyi dar edenlere bu ülkeyi dar edeceğiz" dedi.

7 Kasım

* Ortaya çıkan 1 Kasım seçim sonuçlarının kendileri açısından meşru ve saygı duyulacak bir seçim sonucu olmadığını belirten HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, "Yüzde 50 ile gelseniz, bize faşizmi dayatırsanız bu ülkenin yüzde 1'in gücü bile sizi göndermeye yeter" dedi.

9 Kasım

* Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası açıklama yapan Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, "çözüm süreci"ne ilişkin Erdoğan'ın Dolmabahçe Mutabakatı'nı inkar etmesinin ardından başlayan "Önce silahları gömün" politikasını devam ettirdi.

10 Kasım

* Avrupa Komisyonu, Türkiye ile ilgili İlerleme Raporu'nu açıkladı. Kürt sorunun çözümü için görüşmelerin tekrar başlatılması gerektiği belirtilen raporda, Türkiye'de tırmanan şiddetin bir an önce durdurulması gerektiği ifade edildi.

* Meclis'te açıklama yapan İmralı Heyeti adına konuşan Sırrı Süreyya Önder, 7 ayı aşkındır Türkiye'nin nihai barışı sağlayacak olan çözüm sürecinin askıya alındını belirterek, Türkiye'de barışın kurulması için temel hususun çözüm sürecinin ruhuna saygı duymak olduğunu söyledi.

11 Kasım

* CHP Genel Başkan Sezgin Tanrıkulu, Silvan'da yaşanan katliamın siyasi zeminin hazırlayan ve emrini veren hükümetin suç işlediğini belirterek, AKP'nin işlediği suçun hesabını vereceğini ifade etti.

* HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş, Silvan halkının direnişinin "Kürt halkının statüsünü belirleme direnişi" olduğunu belirtti. Silvan'da ordunun da dahil olduğu bir şehir savaşı yaşandığı söyleyen Demirtaş, "Sonuna kadar halkımızla direnmeye hazırız" dedi.

12 Kasım

* YSK tarafından açıklanan, 1 Kasım Genel Seçimi kesin sonuçlarına göre AKP 317, CHP 134, HDP 59, MHP ise 40 milletvekili çıkardı.

* Silvan'da 10 gündür devam eden sokağa çıkma yasağının OHAL dönemlerinde bile uygulanmadığını CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, Sivil halkın yaşmalarının tehdit edildiği ve kaymakamın halka ilçeyi boşaltın anansonunu yapıldığı Silvan'da uygulanan yasağın kabul edilemez olduğunu ifade etti.

* İHD, 7 Haziran ve 1 Kasım 2015 seçimlerine ilişkin hazırladığı rapora göre, aynı tarihler arasında 602 kişi hayatını kaybederken, rapora göre, kampanya yapması gereken HDP'nin 5 binden fazla üyesi gözaltına alındı, bin 4 üyesi tutuklandı. Ayrıca HDP'ye yönelik 133 saldırı gerçekleştirilirken, sandık başlarında boş tutanakların sandık kurulu üyelerine imzalatılmış olması da en ciddi ihlal olarak İHD raporunda yer aldı.

* Silvan'da HDP Eş Başkanı Figen Yüksekdağ, yapılan saldırıdan şans eseri kurtuldu. HDP heyeti de devlet güçleri tarafından tarandı.

13 Kasım

* Silvan'da devam eden sokağa çıkma yasağını ve yaşanan katliamı değerlendiren HDP Sözcüsü Ayhan Bilgen, "Biz Silvan'da yaşananları Sivil halka yönelik bir katliam girişim ve oraya giden eşbaşkanımız da dahil olmak üzere vekillerimize yönelik öldürme girişimi olarak tarif ediyoruz" dedi.

* Seçim hükümeti Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin Suriye'ye kara operasyonu düzenleyeceği iddialarıyla ilgili olarak, "Türkiye'nin kara operasyonu hazırlığı yok" açıklamasında bulundu. Silvan için de, operasyonların süreceğini belirtti.

* Şengal Kürt güçleri tarafından IŞİD'ten temizlendi. Görüntülere rağmen Barzani kendileri dışında kimsenin operasyonda yer almadığını ileri sürdü.

* Fransa'nın başkenti Paris'te IŞİD katliam gerçekleştirdi. En az 130 kişi katledildi.

14 Kasım

* Paris ve Lübnan'da gerçekleştirilen katliamları kınayan HDP Eş Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş, yayınladıkları mesajda Fransa halkının acılarını paylaştıklarını belirterek, "Bu yapıların hem Türkiye'de hem de Avrupa'da bu kadar rahat eylemler yapabiliyor olmasında, bu yapılara destek veren devletlerin de sorumluluğu bulunmaktadır" açıklamasında bulundu.

* HDP Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş Şengal'in özgürleştirilmesini yaptıkları ortak açıklama ile kutlarken, Şengal zaferinin aynı zamanda insanlık için kazanılmış bir zafer olduğuna işaret etti.

15 Kasım

* G-20 Zirvesi Paris katliamının gölgesinde Antalya'da başladı. Erdoğan, Obama, Putin ve diğer liderlerle görüştü. Obama Türkiye sınırının IŞİD tehdidine karşı korunmasını görüştüklerini söyledi.

* Türkiye G-20'ye iki gün kala, Çin ile görüşmelerini sürdürdüğü uzun menzilli füze ihalesini iptal etti

16 Kasım

* HDP, 1 Kasım'da gerçekleştirilen 26. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerin iptal edilmesi talebiyle Yüksek Seçim Kurulu'na başvuruda bulundu.

* Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "IŞİD, 40 ülkeden finansal destek alıyor. Bu ülkeler arasında G20 üyeleri de var" diyerek adeta Türkiye ve Suudi Arabistan'ı işaret etti.

* ABD Başkanı Obama güvenli bölge ve uçuşa yasak bölgeyle ilgili, "Verimli olmayacağına karar veriyoruz" diyerek konuyu gündemden düşürdüklerini gösterirken, IŞİD'e karşı Suriyeli, Iraklı ve Kürt güçleri destekleyeceklerini belirtti.

17 Kasım

* Yemin töreni sırasında HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana, yemin metnindeki "Türk milleti" yerine "Türkiye milleti" ifadesini kullandığı için yemini geçersiz sayıldı.

* 7 Haziran sonrası hükümeti kurma görevi için yasal süreyi olabildiğince geciktirmek isteyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, yemin töreninin ardından hükümeti kurma görevini AKP Genel Başkanı Davutoğlu'na verdi.

18 Kasım

* İçişleri Bakanlığı, Silvan ilçesindeki sokağa çıkma yasağı sırasında bazı evlerin duvarlarına polis ve askerlerce hakaret içeren yazıların yazılmasına ilişkin inceleme başlatılması talimatı verdi.

* Türkiye'de bulunan Yunanistan Başbakanı Çipras Davutoğlu'ndan sonra HDP ile görüştü. Çipras HDP'nin ve Kürtlerin mücadelesini hayranlıkla izlediklerini söyledi.

19 Kasım

* HDP milletvekilleri Mardin'deki saldırıları ve devlet güçlerinin tutumunu kınamak amacıyla açlık grevi başlattı.

21 Kasım

* HDP, DTK ve DBP'nin 40 ülkenin büyükelçilikleriyle yapılan buluşmasında, daha çok yeni anayasa talebi öne çıkarken, HDP ve Kürt siyasetçiler devletin demokratik dönüşümünden yana olduklarını sistem tartışmalarını da bu çerçevede ele aldıklarını bildirdi.

* HDP, Mersin Milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat'ı meclis başkan adayı olarak gösterdi.

22 Kasım

* Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında, Suriye gündemli "Güvenlik Toplantısı" düzenledi.

* Meclis Başkanlığı için yapılan üçüncü tur oylamada, 316 oy alan AKP adayı İsmen Kahraman 26. Dönem Meclis Başkanı oldu.

* HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş'ın aracında mermi çekirdeği izi bulundu. Demirtaş suikasttan yara almadan kurtuldu.

23 Kasım

* Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'a yönelik suikast girişimi HDP milletvekillerine yönelik saldırılara ilişkin Merkez Yürütme Kurulu olağanüstü toplantıya çağırdı.

* KESK, DİSK, TTB, TMMOB Ankara katliamına ilişkin olarak Başbakan Ahmet Davutoğlu'nunda dahil olduğu İçişleri Bakanı Selami Öztürk MİT Başkanı Hakan Fidan hakkında suç duyurusunda bulundu.

* CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Avrupa Komisyonu Türkiye Direktörü Angelina Eichhorst HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş'ı arayarak geçmiş olsun dileğinde bulundu.

24 Kasım

* Suriye Türkiye sınırında Türkiye tarafından Rus uçağı düşürüldü. İki pilottan birinin Türkmen gruplar tarafından öldürüldüğü görüntüleri açığa çıktı.

* Yeni yasama döneminin ilk grup toplantısı Kadın Grubu toplantısı olarak düzleyen HDP toplantısında önemli değerlendirmeler yapıldı. Yüksekdağ, "Nusaybin'de bizim utanacağımız bir şey yok" diyen AKP'li Miroğlu'na, kapısının önünde öldürülen Selamet Yeşilmen üzerinden cevap vererek, "Yeşilmen sadece bugün değil yarında sizin lanetiniz olacak" dedi.

* AKP'nin 64'üncü hükümet kabinesi açıklandı. 64'üncü hükümet kabinesine Erdoğan'ın tercihleri damgasını vurdu. Kabine'ye Erdoğan'ın damadı Beraat Albayrak, Danışmanı Binali Yıldırım gibi isimler girerken, MHP eski Genel Başkan Yardımcısı Tuğrul Türkeş, Çillerin eski gözdesi Süleyman Soylu dikkat çeken isimler oldu.

* Türkiye tarafından savaş uçaklarının düşürülmesini "Terörü destekleyenler tarafından sırtımızdan bıçaklandık" sözleriyle değerlendiren Rusya Lideri Vladimir Putin, bu olayın Türkiye-Rusya ilişkilerinde ciddi etkilerinin olacağını söyledi. Rusya Dişişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye ziyaretini iptal etti.

25 Kasım

* İstanbul'da İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısında yaptığı konuşmada, Rusya uçağının düşürülmesini değerlendirerek, "Uçağın Rusya'ya ait olduğu bu ülke makamlarının açıklamalarından sonra anlaşılmıştır" dedi.

26 Kasım

* AKP'nin 7 Haziran seçimlerinden önce açıkladığı beyannamede vermediği ancak tartışmalar üzerine "metinden düştüğünü" savunduğu çözüm süreci bu kez 64'üncü hükümet programından bütünüyle düşürüldü. 1 Kasım seçimleri öncesinde açıkladığı beyannamede, "Çözüm süreci kararlılıkla sürdürülecek" sözü verilmesine rağmen istediği sonucu elde etmesiyle birlikte, oluşturulan hükümetin programında çözüm süreci yerine, "kamu güvenliği tesis edilinceye kadar operasyon yapılması" taahhüdü yer aldı.

* MİT haberleri nedeniyle Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül tutuklandı.

27 Kasım

* Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşme talebi tarafından reddedildi.

28 Kasım

* Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi'nin katledilmesini kınayan HDP Merkez Yürütme Kurulu, AKP ve Saray'ın yürüttüğü savaş politikalarının Elçi'nin katledilmesine sebep olduğunu ifade etti.

* Daha önce söylediği sözler nedeniyle gözaltına alınan Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi Diyarbakır'da katledildi. Elçi'nin katledilmesine her kesimden tepki yağdı.

* HDP Grubu adına hükümet programı adına konuşan HDP Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, hükümet programında tek bir kez Kürt kelimesinin geçmediğini belirterek, "Sayın Öcalan'ın dediği gibi Türkiye dörtnala darbeye gidiyor. Sizin Kürtlere karşı görevlendirdiğiniz çeteler darbe olursa ilk olarak kol kola girdiklerini yiyecek" uyarısında bulundu.

* Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye'ye yönelik özel ekonomik tedbirler uygulanması yönündeki karara onay verdi.

30 Kasım

* Tahir Elçi cinayeti dahil olmak üzere son dönemlerde yaşanan bütün cinayetlerin aydınlatılmasını isteyen ve bu amaçla Meclis'te araştırma komisyonu kurulmasını talep eden HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, "Tahir Elçi cinayeti eş başkanlarımıza yönelik suikast girişiminin bir devamıdır. Ortaya çıkan görüntüler hükümetin bu suikastleri kolaylaştırdığını ve olayın üstünün örtülmesiyle bu suikastlerin devam edeceği mesajını verdiğini görüyoruz" diye konuştu.

* Paris'te konuşan Rusya Devte Başkanı Putin, "Elimizde yeni kanıtlar var. Mesele, Suriye'deki Türkmen halkını savunmak değil. Türkmenler işin bahanesi. Uçağımızı bir daha emin oluyoruz ki Suriye'den İŞİD petrol kervanlarını rahatça Türkiye'ye girişini sağlamak için vurdular" şeklinde konuştu.


ARALIK

1 Aralık

* Kürt siyasetinin duayenlerinden Canip Yıldırım, Ankara'da hayatını kaybetti.

* HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş ABD'ye gitti.

2 Aralık

* CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Diyarbakır'da "O arkadaşlardan rica ediyorum hendekleri kapatsınlar" açıklaması yaptı.

* CHP, PYD'nin Sosyalist Enternasyonal üyesi olmasını engellediğini açıkladı.

3 Aralık

* Rusya Devlet Başkanı Vilademir Putin, "Türkiye yaptıklarına pişman olacak" açıklaması yaptı.

* Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov bir araya geldi. Lavrov, Türk Dışişleri Bakanı'ndan yeni bir şey duymadıklarını söyledi.

4 Aralık

* Başbakan Davutoğlu, bölge halkını, "O caniler alçaklar hak ettikleri cezayı alacak" sözleriyle tehdit etti.

* Türkiye Musul'a askeri 600 kişilik askeri birliği Başika bölgesine gönderdi. Irak hükümeti asker gönderilmesine sert tepki gösterdi.

6 Aralık

* Rus savaş gemileri İstanbul Boğazı'ndan geçti. Füzeli asker görüntüsü AKP hükümetinin tepkisine neden oldu.

8 Aralık

* Meclis'teki görüşmelerde HDP'lilerin Kürdistan sözüne AKP'liler sert tepki gösterdi. Sokağa çıkma yasaklarına ilişkin araştırma önergeleri AKP ve MHP tarafından reddedildi.

* Dışişleri Bakanlığı, Musul'a Türk askerlerin gönderilmesine ilişkin basına yansıyan haberlerin ardından asker sevkiyatının 2 gün önce durdurulduğu belirtti.

9 Aralık

* KDP Lideri Mesut Barzani Ankara'ya geldi. Barzani ilk olarak MİT'i ziyaret etti, ardından Başbakan ve Cumhurbaşkanı bir araya geldi.

10 Aralık

* Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk askerlerinin Başika'dan geri çekilmesinin söz konusu olmadığını savundu.

* Ankara'da bulunan Barzani, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ başkanlığındaki heyet ile görüştü.

* HDP, daha önce aynı taleple YSK'ye yaptığı ve reddedilen 1 Kasım seçimlerinin iptal edilmesi için bu kez Anayasa Mahkemesine başvurdu.

* Başbakan Ahmet Davutoğlu, 2016 yılı Eylem Planı'nı açıkladı. Başbakanı Davutoğlu tarafından açıklanan programda polis ve askerin gelirinin artırılacağını taahhüdü öne çıkarken, plan yeni döneme uygun bir program olarak nitelendirdi.

11 Aralık

* İHD, 6 ayda 6 kentin 17 ilçesinde en az 163 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini söyledi.

12 Aralık

* Irak Hükümeti, Türkiye'nin askerlerini Başika bölgesinden çekmesi için BM'ye başvuruda bulundu.

14 Aralık

* HDP, sokağa çıkma yasaklarının kaldırılması ve yürütmenin durdurulması için Anayasa Mahkemesi'ni başvuruda bulundu.

* CHP bölgede süren savaşa dikkat çekerek, "Beyrutlaşma" yarısında bulundu.

* Bir TV programına katılan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Kürt halkına yönelik katliamların devam edeceğinin mesajını "Cizre'de, Silopi'de, Sur'da tek bir sokak kalmayacak ki bunlardan temizlenmemiş olsun, gerekirse ev ev temizlik yapacağız" sözleriyle verdi.

15 Aralık

* HDP'li vekillerin Diyarbakır'daki eylemine polis saldırdı. HDP Grup Toplantısı'nı Diyarbakır'da gerçekleştirdi.

16 Aralık

* Meclis'teki görüşmeler sırasında HDP'liler caminin devlet tarafından bombalandığı görüntüleri izletince gerginlik çıktı.

17 Aralık

* Kürdistan'da yürütülen saldırı ve savaşa karşı eski milletvekilleri Meclis'te oturma eylemi başlattı.

* 17-25 Aralık operasyonlarıyla ilgili konuşması sırasında dili sürçen AKP Grup Başkanvekili İlknur İnceöz, "Biz hırsız değiliz, demiyoruz" dedi.

18 Aralık

* HDP, DBP, DTK ve HDK Kürdistan'da yürütülen savaşa karşı ortak açıklama yaptı. Yapılan açıklamada özsavunma direnişlerine sahip çıkıldı.

* Siyasi tartışmaların gölgesinde geçen 2016 Yılı Merkezi Yönetim Geçici Bütçe Kanunu Tasarısı TBMM'de kabul edildi.

* MEB, Kürdistan'daki yetkilerini valilere devrettiğini belirten bir açıklama yaptı.

21 Aralık

* Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Türk askerinin Başika'daki kampta kalmaya devam edeceğini açıkladı.

22 Aralık

* HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Rusya'ya gitti. Gidişi öncesinde TBMM'de açıklama yapan Demirtaş, hükümete "Kürt sorunu çözüldü de bizim mi haberimiz yok" tepkisini gösterdi.

* Suriye'de siyasi geçiş sürecinin başlatılması için Cenevre Bildirgesi ile Viyana toplantılarında mutabık kalınan kararlar BMGK'nin 15 üyesi tarafından karara bağlandı.

* CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, bölgede yaşananların Suriye'ye anımsattığını söyledi.

23 Aralık

* Rusya'ya giden Demirtaş ve Kamuran Yüksek Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüştü.

* HDP, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun görüşme talebine olumlu yanıt verdi.

* Askeri darbenin başbakanı Bülent Ulusu öldü.

24 Aralık

* AKP'nin hazırladığı "Çökertme planı" Meclis gündemine taşındı.

25 Aralık

* Meclis'te basın toplantısı düzenleyen HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, cenazelerin alınmasına izin verilmemesine sert tepki göstererek, "Eskiden en iyi Kürt ölü Kürt'tü, şimdi Kürdün ölüsünden de korkuyorlar" dedi.

26 Aralık

* Başbakanlık HDP ile görüşme randevusunu HDP'lilerin kimi söylemlerini gerekçe göstererek geri çekti.

* DTK özyönetim gündemi ile Diyarbakır'da Olağanüstü Genel Kurulu başladı.

27 Aralık

* DTK, Olağanüstü Genel Kurulu'nu 14 maddelik "Özyönetimlerle ilgili siyasi çözüm deklarasyonu"nu açıklayarak bitirdi.

28 Aralık

* Başbakan Davutoğlu, HDP'lilere, "hadlerini bildirecekleri" tehdidinde bulundu.
30 Aralık

*Aydınlardan oluşan 100 kişilik Barış Grubu, Diyarbakır'a gelerek "barış ve yeniden müzakere çağrısı" yaptı.

*Diyarbakır'da basın toplantısı yapan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin, partilerine yönelik başlatılan linç kampanyasının başını Cumhurbaşkanı ve Başbakan'ın çektiğini belirterek, "Aydın, siyasetçi adı altında bu kadar cahilin olması, Türkiye'nin şanssızlığıdır. Adam diktatörlüğü alkışlatıp, demokrasiyi savunanları bölücü olarak niteleyebiliyor" sözleriyle DTK'nin özyönetim deklarasyonunu "bölücülük" ile nitelendirenlere tepki gösterdi.

*Van'da partisinin düzenlediği Kadın Konferansı'na katılan HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, "Sizin böldüğünüz toprakları ve halkları biz birleştireceğiz. Saray, AKP, MHP ve CHP hepsi tek bir korodur. Bizler direnerek ayağa kalkarak, halkın yükselmesinin mücadelesini veriyoruz. Onlar da vura vura diz çöktürmeye çalışıyorlar. Ama bize asla diz çöktüremeyeceksiniz" dedi.

BİTTİ

(rp)