'OVP'nin aksine Türkiye küçülme yaşabilir'
ANKARA (DİHA) - Eleştirel ekonomist Mustafa Durmuş, hükümetin OVP'de abartılı ve gerçek dışı tahminlerde bulunduğunu söyledi. OVP'nin aksine Durmuş, Türkiye'nin ikinci yarıda küçülme yaşayabileceğini belirtti.
AKP hükümeti, 2017-2019 yılını kapsayan Orta Vadeli Program'ı (OVP) açıkladı. OVP'de 2016 yılı büyüme tahmini yüzde 4.5'ten yüzde 3.2'ye indirildi. 2017 büyüme tahmini de yüzde 5'ten yüzde 4.4'e çekildi. OVP, her yıl bütçe görüşmeleri öncesi oluşturuluyor. Tüm makroekonomik verileri ve bütçeyi etkileyen programda doğru ve sağlıklı hedefler gösterilmesi büyük önem taşıyor. Ancak eleştirel iktisatçı Mustafa Durmuş göre, yeni açıklanan OVP oldukça gerçek dışı ve abartalı hedefler içeriyor.
Küçülme yaşanabilir
Durmuş, 2016 yılı için hedeflenen yüzde 3,2 oranındaki ekonomik büyümeye kesinlikli ulaşılamayacağı kanısında. Birinci çeyrekte 4,7'lik bir büyüme yakalanırken, ikinci çeyrekte 3,1'e gerilemesine işaret eden Durmuş, şu değerlendirmede bulundu: "Düşüş darbe öncesiydi. Temmuz ayında darbe girişim, ardından OHAL ve derecelendirme kuruluşlarının not düşürmesi var. Çok ciddi. Yani üçüncü çeyrek de daha gerileyecek. Dördüncü çeyrekte bırakın pozitif büyümeyi negatif bile gelebilir. Yani küçülme yaşanabilir. Haziran ayından sonra büyüme verileri eksik gelebilir. Yılsonunda büyüme 2,5-2,8 arasında kalacaktır."
IMF'nin Türkiye'ye yönelik büyüme tahminlerini de dikkat çeken Durmuş, " 2016 yılı için yüzde 3,3 oranında büyüme tahmin ediyor. IMF gelişmiş ekonomilerin büyümesini yüzde 2,2 den yüzde 1,6'ya çekti. Yani sürekli geriye doğru revize ediyor. Ne OVP ne de İMF doğru tahminler yapmıyor. IMF ve OVP tahminleri arasında çelişki var ancak IMF'nin de kendi içinde tutarsızlık var. Hesapları sapıyor. Tahminlerin tutması için Türkiye ekonomisi ikinci yarıda yüzde 2,5 ile 3 arasında büyümesi gerekiyor. Bu mümkün değil. Politik risk arttı. Bunlar kuruluşların notlarına yansıdı. Bu da büyümenin gerilemesi olarak yansıyacaktır" öngörüsünde bulundu.
Durmuş, geçen yıl açıklanan OVP tahminlerini hatırlattı ve "Bu senenin büyüme oranını yüzde 4,5 olarak tahmin etmişlerde. Yani yüzde 40 oranında sapma yaşadılar. Geçmişte hata yapanın gelecekte de hata yaması mümkündür. Dolayısıyla önümüzdeki dönem 'Biz yanlış hesaplamışız' deyip, aşağıya çekebilirler" dedi.
'Enflasyonu düşmesi başarı hanesine yazılmamalı'
ÖVP'de enflasyon tahminleri ise 2016 yılında yüzde 7,5, gelecek yıl için de 6,5'e düşmesi öngörülüyor. Durmuş, Türkiye'nin içinde bulunduğu koşullarda enflasyonun düşmesinin iyi bir gelişme olmadığını savundu. Durmuş, bu durumu şöyle açıkladı: "Bu toplam talebin azaldığı, ekonominin yavaşladığı anlamına gelir. Ekonominin yavaşlaması işsizliğin daha fazla artacağını anlamına gelir. Enflasyon düşecek, deyip sevinmemek gerekiyor. Cari açık rakamlarında olduğu gibi enflasyonun da düşük gelmesi ekonominin daralmasıdır. Enflasyonun düşmesi hükümetin başarı hanesine yazılmamalı."
Durmuş, OVP'de de tahmin edildiği gibi işsizliğin çift rakamlardan üzerinde olacağını ve daha da artacağını ekledi.
'Savaş bütçe açığını ikiye katlayacak'
Durmuş, bütçe açığının iki katına çıkağını ve bunun yeni bir kriz dinamiği oluşturacağını söyledi. Durmuş, şu değerlendirmelerde bulundu: "OVP'de bütçe açığı yüzde 1,3'den yüzde 1,6'ya çıkartıldı. Bütçe açığı yüzde 2'nin üzerine çıkacaktır, yani iki katına. Bu savaş demektir. Savaş harcamaları nedeniyle bütçe açılacak. Yeterince gelir toplayamıyorsunuz bir de Saray'ın harcamaları göz önüne alındığında bütçe açığı başka bir kriz dinamiği olarak karşımıza çıkabilir. Zaten zenginlerden vergi alınması düşünülmüyor. Yoksullardan alınan vergi de sınırına ulaştı. Borçlanmak zorunda kalacak ülke. Ancak yüksek faizle. Yani borç yükü daha fazla artacak."
Türkiye'nin 300 milyar dolar özel sektör dış borç yükü olduğunu hatırlatan Durmuş, şöyle dedi: "12 ay içinde 168 milyar dolarını ödemek zorunda. Bu parayı bulmak için yüksek faizle borçlanacak. Bu da ülkeyi daha fazla yoksullaştıracak."
(dn/rp)
